Από το Γοργοπόταμο στην Υπάτη

Οδοιπορικό στις παρυφές της Οίτης, όπου τα τρεχούμενα νερά, τα πυκνόφυλλα δάση και τα όμορφα χωριά συναρμολογούν ένα πολύ ενδιαφέρον σκηνικό, ιδανικό για τις φθινοπωρινές αποδράσεις του Σαββατοκύριακου.

Με σύντομη παράκαμψη από την Εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας και χωρίς να χρειαστεί να διανύσετε επιπλέον χιλιόμετρα, θα βρεθείτε στον μαγικό ορεινό κόσμο της Οίτης. Χωριά όπως ο Γοργοπόταμος, η Υπάτη και η Καστανιά θα βρεθούν στο δρόμο σας. Τα Λουτρά Υπάτης είναι αρκετά γνωστά, κυρίως για τις ιαματικές πηγές των οποίων οι θεραπευτικές ιδιότητες έχουν αξιολογηθεί από την αρχαιότητα. Από τα Λουτρά θα ανηφορίσετε εύκολα για την ημιορεινή κωμόπολη της Υπάτης με τα βυζαντινά τείχη και τις παμπάλαιες εκκλησίες. Στη συνέχεια θα απολαύσετε μια θαυμάσια ορεινή διαδρομή που θα σας φέρει στη μονή Οσίου Αγάθωνα και στην ελατόφυτη Καστανιά, ένα χωριό που βρίσκεται στα όρια του Εθνικού Δρυμού.

Πρέπει να ξέρετε

Εθνικός Δρυμός Οίτης: Μια έκταση 70.000 στρεμμάτων που απλώνεται κυρίως γύρω από τις κορυφές Αλύκαινα και Γρεβενό, έχει χαρακτηριστεί από το 1966 εθνικός δρυμός. Η πανίδα του είναι ιδιαίτερα πλούσια καθώς εδώ ζουν ακόμη μεγάλα θηλαστικά όπως ο λύκος, το ζαρκάδι, το αγριογούρουνο και το αγριόγιδο. Η Οίτη έχει χαρακτηριστεί ως το βουνό των λουλουδιών. Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1.500 είδη φυτών, μερικά εκ των οποίων είναι ενδημικά, όπως η Βερονίκη της Οίτης, ενώ σίγουρα ξεχωρίζει ο σπάνιος αλπικός κρίνος. Δυστυχώς τα οικολογικά προβλήματα της περιοχής παραμένουν και με την πάροδο του χρόνου εντείνονται. Η λαθροθηρία, η διάνοιξη καινούργιων λατομείων και η ανεξέλεγκτη κίνηση των επισκεπτών που ακολουθώντας τους πολυάριθμους δασικούς δρόμους, δημιουργούν σημαντικές οχλήσεις στο οικοσύστημα.

Λουτρά Υπάτης: Τα ιαματικά νερά που αναβλύζουν από τα σπλάχνα της Οίτης έχουν θερμοκρασία 33,5οC και είναι κατάλληλα για δερματικές, αρθριτικές και παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, ιδιότητες γνωστές ήδη από την αρχαιότητα.

Επιλεγμένες διαδρομές

Γοργοπόταμος – Πηγές Γοργοποτάμου: Από την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας, στο ύψος της Ανθήλης (210 χλμ.) θα στρίψετε για Δαμάστρα, Νέο Κρίκελλο, Αλεπόσπιτα και θα βγείτε στο Γοργοπόταμο (12 χλμ.). Το χωριό διαθέτει ξενώνες και ταβέρνες. Από το χωριό, ένας μέτριας βατότητας ασφάλτινος δρόμος, αφού μας φέρει στη γέφυρα, συνεχίζει με ανηφορικές προθέσεις και αλλεπάλληλα ζικ-ζακ να σκαρφαλώνει στις πλαγιές του βουνού. Δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα περισσότερο από το να συντονιστείτε με τα τερτίπια του δρόμου και να απολαύσετε τη διαδρομή. Στα 3 χιλιόμετρα θα βρεθείτε στο σημείο όπου αναβλύζουν οι κυριότερες πηγές του ποταμού. Η περιοχή αν και έχει υποστεί αρκετές παρεμβάσεις από τα έργα που υδροδοτούν την πόλη της Λαμίας, το τοπίο παραμένει μοναδικό: μικροί καταρράκτες και άφθονα νερά που αναβλύζουν από «μάτια» (ανοίγματα» των βράχων. Μάλιστα, σύμφωνα με το μύθο, οι πηγές του Γοργοποτάμου (αρχαία ονομασία Δύρας) δημιουργήθηκαν μετά από θεϊκή παρέμβαση του Δία με σκοπό να σβήσουν τη φωτιά που είχε τυλίξει τον Ηρακλή όταν φόρεσε το μαγεμένο μανδύα που έδωσε για αυτόν στη Δηιάνειρα ο Κένταυρος Νέσσος.

Γοργοπόταμος – Λουτρά Υπάτης: Επιστρέφουμε στο χωριό και ακολουθώντας το δρόμο της πεδιάδας συνεχίζουμε με κατεύθυνση βορειοδυτικά για Φραντζή (5 χλμ.), Κωσταλέξη (4 χλμ.), Κομποτάδες (3χλμ.). Να ακολουθήσετε το μονοπάτι που ξεκινά πάνω από το χωριό, περνά κοντά από τις «Γραμμένες Σπηλιές», τις οποίες χρησιμοποιούσαν παλιά σαν σκήτες οι μοναχοί, τραβερσάρει τον ορθοπλαγιά από όπου γκρεμίζει τα νερά του ο καταρράκτης Κρεμαστός και καταλήγει στο ορειβατικό καταφύγιο στη θέση Τράπεζα ή στο οροπέδιο Λιβαδιές. Επόμενη στάση τα Λουτρά Υπάτης που βρίσκονται στις βορειοανατολικές παρυφές της Οίτης, κρυμμένα σε ένα υπέροχο πλατανόδασος.

Λουτρά Υπάτης – Υπάτη: Ανηφορίζοντας για Υπάτη και καθώς το υψόμετρο μεγαλώνει, το βλέμμα αρχίζει να πλανάρει πάνω από τον κάμπο του Σπερχειού ανιχνεύοντας σπιθαμή προς σπιθαμή το τοπίο. Στην είσοδο της πολίχνης, στη θέση όπου βρίσκεται ο νερόμυλος του Ματσούκα, ένας μικρός αλλά θορυβώδης καταρράκτης υποδέχεται τους επισκέπτες. Πάνω από το χωριό διακρίνονται τμήματα του αρχαίου τείχους, ενώ ευδιάκριτες είναι οι μετέπειτα αμυντικές παρεμβάσεις από τους Βυζαντινούς και τους Φράγκους. Η ιστορική πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς το 1944. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το Βυζαντινό Μουσείο που ξεκίνησε τη λειτουργία του μερικά χρόνια πριν. Στους χώρους του εκτίθενται ευρήματα από όλο το νομό και αφορούν τους παλαιοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους.

Υπάτη – Μονή Αγάθωνος: Ακολουθώντας μια θαυμάσια διαδρομή θα προσεγγίσετε τη μονή Αγάθωνα (8 χλμ.) που βρίσκεται πάνω στο δρόμο προς τα υψίπεδα της Οίτης. Το μοναστήρι κουρνιάζει σε κατάφυτη κόχη του βουνού, σε ύψος 55ο μέτρων και σύμφωνα με την παράδοση –καθώς λείπουν οι γραπτές πηγές- ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα από το μοναχό Αγάθωνα. Στο χώρο του μοναστηριού λειτουργεί εδώ και χρόνια το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει τα περισσότερα από τα άγρια ζώα που ζουν στον εθνικό δρυμό, αλλά και πολλά σπάνια και ενδημικά είδη από την άγνωστη χλωρίδα της περιοχής.

Μονή Αγάθωνος – Καστανιά: Από τη μονή Αγάθωνος ανηφορίζοντας σε ασφάλτινο, αλλά με συνεχείς στροφές δρόμο, θα πάτε στο χωριό Καστανιά, ένα πραγματικό μπαλκόνι στον κάμπο της Φθιώτιδας και στα γύρω βουνά. Από εδώ ξεκινά ένας καλό χωμάτινος δρόμος που οδηγεί στα υψίπεδα της Οίτης και στον πυρήνα του εθνικού δρυμού. Πρώτα θα περάσετε από το ορειβατικό καταφύγιο που βρίσκεται σχεδόν πάνω στο δρόμο, στην τοποθεσία «Τράπεζα» και σε υψόμετρο 1.850 μέτρων (12 χλμ.). Στο καταφύγιο μπορείτε να φτάσετε μετά από έντονα ανηφορική πορεία 4-4,5 ωρών σε σημαδεμένο μονοπάτι που ξεκινά από το Βυζαντινό κάστρο της Υπάτης (8 χλμ.). Λίγο ψηλότερα ξανοίγεται το οροπέδιο Λιβαδιές όπου υπάρχουν δυο μικρές αλπικές λίμνες κάτω από το Γρεβενό, την ψηλότερη κορφή της Οίτης.

Κείμενο – Φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης/www.viewsofgreece.gr