Σταυροδρόμι λαών

6072 Επισκέψεις στο άρθρο

Φωτεινές επιγραφές, σιντριβάνια, εμπορικά καταστήματα, τράπεζες, fast-food και ό,τι άλλο ταιριάζει στη σημειολογία μιας σύγχρονης πόλης αποτελούν το σημερινό πρόσωπο της Κομοτηνής.

 
 Λίγο πιο πέρα, μέσα στις παλιές γειτονιές και τα σοκάκια, στα τενεκετζίδικα, στα μαχαιράδικα και στα παλαιοπωλεία, η αυθεντική φυσιογνωμία της επιβάλλει δυναμικά τους δικούς της όρους στο παιχνίδι των εντυπώσεων.

Μια πόλη με διχασμένη προσωπικότητα θα έλεγε κανείς, βγάζοντας βιαστικό συμπέρασμα. Να όμως που η αντίθεση αυτή είναι τελικά που γοητεύει εδώ στην Κομοτηνή. Η Κομοτηνή ξεκίνησε την ιστορική της πορεία σαν ένα μικρό οχυρό που σήκωσε ο βυζαντινός αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Α στα τέλη του 4ου αιώνα, εκεί πάνω στο πέρασμα της Εγνατίας οδού. Τμήματα του τείχους του –διατηρήθηκε ανέπαφο μέχρι το 1363- δίπλα στην εκκλησία της Μητρόπολης στολίζουν σήμερα το κέντρο της Κομοτηνής. Το 1207 μ.Χ.  ο τσάρος των Βουλγάρων Ιωαννίτσης ή Σκυλογιάννης λεηλάτησε τη γειτονική Μοσυνούπολη. Όσοι επέζησαν από τη σφαγή βρήκαν καταφύγιο στον σταθμό των καραβανιών, δημιουργώντας ένα νέο οικιστικό πυρήνα. Έτσι γεννήθηκε η Κομοτηνή ή αλλιώς Κουμουτζηνά. Το 1363 τα αναπτυσσόμενα Κουμουτζηνά έπεσαν στα χέρια του Οθωμανού Γαζή Εβρενός Μπέη και αναβαπτίστηκαν από το μουσουλμανικό στοιχείο σε «Γκιουμουλτζινά».

Περπατώντας σήμερα στους δρόμους και τα σοκάκια της πόλης, η βόλτα μετατρέπεται σε μικρή περιπλάνηση στο παρελθόν. Το μάτι καταπίνει αχόρταγα τις πρωτόγνωρες εικόνες. Οι ξεθωριασμένοι σοβάδες των παλιών μονώροφων σπιτιών, τα σφραγιστά παράθυρα, οι μιναρέδες που ξεπετάγονται εδώ και εκεί πάνω από τα κεραμίδια και τα παλαιά εργαστήρια που φιλοξενούν ακόμα τους επιδέξιους χειροτέχνες, γυρνούν πίσω το χρόνο. Ίσως στο 18884, στα χρόνια του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, τότε που κτίστηκε ο Πύργος του Ρολογιού στο κέντρο της πόλης.
Η παραδοσιακή πλατεία Ηφαίστου με τα πολύχρωμα τενεκετζίδικα και τα παλαιοπωλεία που απλώνουν την πραμάτεια τους στην άκρη του δρόμου σε παρσέρνουν σε μια απίστευτη, χωρίς αρχή και τέλος, αναζήτησγ. Επιπλέον νεοκλασικά σπίτια, εντυπωσιακά τζαμιά, στενά, λιθόστρωτα σοκάκια, βυζαντινά τείχη, μεγαλόπρεπες χριστιανικές εκκλησίες συνθέτουν σήμερα εδώ ένα αξιοπερίεργο κράμα διαφορετικών πολιτισμών, που προσθέτει μια δόση γοητείας και μυστηρίου στην καθημερινή πνοή αυτής της ξεχωριστής πρωτεύουσας της Θράκης.

Από ένα πλήθος μουσείων και κρατικών ή ιδιωτικών συλλογών ξεχωρίζουμε το Αρχαιολογικό μουσείο με ευρήματα από ανασκαφές στις περιοχές Μαρώνειας και Αβδήρων, το Βυζαντινό – Εκκλησιαστικό και το Λαογραφικό – Ιστορικό μουσείο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα Μουσείο Καλαθοπλεκτικής των Τσιγγάνων (Ρομά) που λειτουργεί από το 1995. Η Τρίτη είναι η μέρα του μεγάλου παζαριού που γίνεται στο χώρο της λέσχης αξιωματικών και αποτελεί το εμπορικό γεγονός της εβδομάδας από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.