Το Πάρκο των Καταρρακτών

Διαβάστηκε από 5654 αναγνώστες

Πίνεις το καφεδάκι σου και ακούς τον βουητό τους, νοιώθεις την υγράδα τους, βλέπεις την άχνη των νερών τους που κτυπιούνται πάνω στα βράχια. Είσαι στη φωλιά των καταρρακτών, στον τόπο του νερού, εδώ στη πανέμορφη Έδεσσα που οι εκπλήξεις περισσεύουν….

Ίσα που μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού οι πόλεις της χώρας μας που έχουν την τύχη να ευλογούνται με τόσο πλούσια παρουσία νερού. Σίγουρα ανάμεσα σ? αυτές η Έδεσσα κατέχει ξεχωριστή θέση. Μέχρι τα τέλη του 14ου αιώνα δυτικά της πόλης υπήρχε μια μικρή λίμνη. Κάποια γεωλογική αναταραχή όμως, πιθανόν σεισμός, γκρέμισε τις καταβόθρες απ? όπου διοχετευόταν το νερό της και η πορεία του άλλαξε. Από τότε τα νερά περνούν μέσα από την πόλη και γκρεμίζονται σε διαφορετικά σημεία, από ύψος έως και 70 μέτρων ψηλά από το βράχο. Σε μια γκραβούρα του 19ου αιώνα παρουσιάζονται έντεκα μεγάλοι καταρράκτες να γκρεμίζουν με ορμή τα νερά τους από το βράχινο βάθρο όπου σήμερα είναι κτισμένη η σύγχρονη Έδεσσα. Σήμερα υπάρχουν επτά, φαίνονται όμως μόνο οι τέσσερις με μεγαλύτερο τον Κάρανο, ο οποίος έχει αξιοποιηθεί και τουριστικά.

Πως θα πάτε
Την Έδεσσα χωρίζουν από τη Θεσσαλονίκη μόλις 90 χιλιόμετρα. Μετά την παράδοση της Εγνατίας οδού, τουλάχιστον μέχρι την Βέροια δεν θα καταλάβετε για πότε φτάσατε. Από την Αθήνα θα καλύψετε 550 χλμ. μέσω Βέροιας.

Η ιστορία του νερού
Ήδη από τον 17ο αιώνα οι κάτοικοι της Έδεσσας εκμεταλλεύτηκαν την επάρκεια νερού και λειτούργησαν πολλές βιοτεχνίες. Αναφορές περιηγητών της εποχής ανάγουν τον αριθμό των νερόμυλων σε εβδομήντα, ενώ των οικοτεχνιών σε τριακόσιες. Κοντά στους καταρράκτες υπήρχε σισαμοτριβείο, μπαντάνι για τα χοντρά υφάσματα, αλευρόμυλος, νερόμυλος και καναβουργείο. Η οικονομική άνθηση δεν άργησε να έρθει. Η περιοχή των καταρρακτών, αλλά και το Κιουπρί συγκέντρωσαν όλη την εμπορική κίνηση και έγιναν ο προάγγελος της σπουδαίας βιομηχανικής πόλης του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου.

Αρτηρία ζωής
Η Έδεσσα όλα τα οφείλει στον ζωογόνο ποταμό Εδεσσαίο που πηγάζει από την λίμνη Αγρα, 7 μόλις χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νομού Πέλλας. Μέχρι την δεκαετία του ΄50 εδώ υπήρχε το γνωστό στην αρχαιότητα έλος του Τιάβου με τις πηγές και την παλιά κοίτη του ποταμού. Μετά την κατασκευή του φράγματος της ΔΕΗ σχηματίστηκε ο σημερινός υγροβιότοπος Αγρα-Βρυττών- Νησίου ο οποίος φιλοξενεί ένα πλούσιο υγροτοπικό, αλλά και χερσαίο οικοσύστημα.

Πάρκο καταρρακτών
Η πρώτη ανάπλαση της περιοχής των καταρρακτών έγινε από τους Γερμανούς το 1942 που ουσιαστικά σκέπασαν με τσιμέντο τα νερά του ποταμού Εδεσσαίου. Πλάι στο πάρκο των καταρρακτών βρίσκεται η παλιά συνοικία Βαρόσι, (στα τούρκικα varόs = προάστιο) το ιστορικό κέντρο της πόλης, με τα παλιά μακεδονίτικα σπίτια που το 1983 κηρύχθηκε από το υπουργείο πολιτισμού διατηρητέο μνημείο. Σήμερα δεν υπάρχει πιο ευχάριστο πράγμα από μια βόλτα στο Πάρκο των Καταρρακτών όπου δεσπόζουν, αλλά αξιοποιημένα και αλλά υπό συντήρηση αρκετά πέτρινα προβιομηχανικά κτήρια του 19ου και αρχών του 20ου αιώνα . Θα αφήσετε το όχημά σας σε κάποιον από τους δημοτικούς χώρους στάθμευσης και θα συνεχίσετε με τα πόδια ώσπου να φθάσετε στα δυο «μπαλκόνια» που βλέπουν τους καταρράκτες. Στη συνέχεια θα επισκεφθείτε το μοναδικό στο είδος του Υπαίθριο Μουσείο Νερού, το Ενυδρείο-Ερπετάριο και το Λαογραφικό Μουσείο. Ότι έχει απομείνει σήμερα απ? τη βυζαντινή Έδεσσα βρίσκεται εδώ στο ανατολικό τμήμα της πόλης, στο Βαρόσι, δίπλα στους καταρράκτες. Στο Βαρόσι θα περπατήσετε πλάι στα μακεδονίτικα αρχοντικά θα αναγνωρίσετε το ιστορικό Παρθεναγωγείο (κτίσμα του 1877), τη βυζαντινή εκκλησία του Πέτρου και Παύλου και το ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου με τις σπάνιες αγιογραφίες (14ος αι). Επιπλέον αξίζει μια βόλτα ως την περιοχή Κιουπρί (στην δυτική είσοδο της πόλης) για να δείτε το παραδοσιακό πέτρινο γεφύρι Ακολουθώντας από το Πάρκο των Καταρρακτών το πλακόστρωτο μονοπάτι, θα προσεγγίσετε τον αρχαιολογικό χώρο στο Λόγγο (μπορείτε να φτάσετε και με το αυτοκίνητο)

BEST TIPS
ΚΑΝΤΕ
- Παρατήρηση πουλιών στις λίμνες ?γρα και Βεγορίτιδα
- Περιπάτους στην παραδοσιακή γειτονιά Βαρόσι
- Βουτιές στα θερμά Λουτρά Ποζάρ
- Σκι στο χιον. κέντρο του Βόρα
- Πεζοπορία στα βουνά Τζένα και Πίνοβο
ΔΕΙΤΕ
- Τους καταρράκτες στο φαράγγι του Αγ. Νικολάου στα Λουτρά
- Το μουσουλμανικό τέμενος της Έδεσσας
- Το γεφύρι Κιουπρί
ΓΕΥΘΕΙΤΕ
- Λαχανοντολμάδες και σαραλία
- Γριβάδι στο φούρνο
- Παραδοσιακές πίτες
ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ
- Τη θεα από την κορφή του Καιμακτσαλάν
- Τη διαδρομή Λουτράκι – χιον. κέντρο μέσα από το Μαύρο Δάσος
- Μια βόλτα με το ειδικό όχημα στη κορφή του Καιμακτσαλάν
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ
- Το Πάρκο Καταρρακτών
- Τη σπηλιά των Καταρρακτών
- Τον αρχ. χώρο στο Λογγό
- Τα Λουτρά Λουτρακίου
- Τα θεματικά μουσεία της Έδεσσας
ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ
- Γλυκά κουταλιού από τους γυναικείους συνεταιρισμούς
- Τυρί "μπάτσο",
- Πιπεριές τουρσί και αποξηραμένες
- Κάστανα και καρύδια
-ΚΕΙΜΕΝΑ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Θοδωρής Αθανασιάδης/ www.viewsofgreece.gr