Σπάρτη: Επιβλητική ομορφιά στη σκιά του Ταΰγετου

Πλάι στην κατάφυτη κοίτη του Ευρώτα, με τη σκιά του Ταϋγέτου να πέφτει βαριά πάνω στον Λακωνικό κάμπο και σε ελάχιστη απόσταση από τη θρυλική καστροπολιτεία του Μιστρά, συναντάμε τη Σπάρτη μια ιστορική πόλη και παράλληλα ιδανικό εφαλτήριο για περιπλανήσεις στον χώρο, τον χρόνο και την ιστορία.

Με το που πατάς το πόδι σου στο νομό Λακωνίας, η χιονοσκεπής κορυφογραμμή του Ταΰγετου τραβά το βλέμμα σαν μαγνήτης και σίγουρα κερδίζει τις εντυπώσεις. Γρήγορα μετά τις στροφές του βουνού θα βρεθείς να οδηγείς ανάμεσα σε λιόδεντρα και κατάφορτες πορτοκαλιές πριν περάσεις το κατώφλι της σύγχρονης Σπάρτης που είναι η πρωτεύουσα του νομού Λακωνίας. Με αφετηρία την όμορφη πόλη ο επισκέπτης μπορεί ακόμη και στο σύντομο χρονικό διάστημα μιας μέρας να περπατήσει στα καλντερίμια του Μιστρά, να περιηγηθεί στα δάση του Ταΰγετου, να επισκεφθεί τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους.

Τα αξιοθέατα της Σπάρτης:
Η Σπάρτη είναι μια καινούργια πόλη που σχεδιάστηκε από την αρχή από τους μηχανικούς τους Βασιλιά Οθωνα το 1834. Αν και στην περιοχή υπάρχουν άφθονα αρχαιολογικά ευρήματα όλων των ιστορικών εποχών δύσκολα σήμερα μπορεί να εντοπίσει κανείς που βρισκόταν η θρυλική αρχαία πόλη της Σπάρτης. Συνδετικός κρίκος με τους Μυκηναϊκούς, Κλασικούς και Ελληνιστικούς χρόνους είναι το σημαντικό Αρχαιολογικό Μουσείο που στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο (τηλ. 27310 21516). Εξαιρετικά ενδιαφέροντες είναι οι κοντινοί αρχαιολογικοί χώροι του Μενελάϊου και του ιερού της Ορθίας Αρτέμιδος που απέχουν ελάχιστα από το κέντρο της πόλης. Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στο σημαντικό θεματικό Μουσείο Ελιάς, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης (πληροφορίες www.oliveoilmuseums.gr

Μιστράς, στα μονοπάτια του Βυζαντίου:
Πολύ κοντά στην πόλη της Σπάρτης (5 χλμ.), κάτω από την επιβλητική παρουσία του Ταΰγετου, ξεδιπλώνει τις επάλξεις της η θρυλική καστροπολιτεία του Μιστρά. Οι περιπέτειες του απόκρημνου λόφου αρχίζουν το 1249, όταν ο Γουλιέλμος Β Βιλεαρδουίνος κτίζει εδώ το κάστρο του Μυζηθρά. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Παλαιολόγος νικά τους Φράγκους στην Πελαγονία και αιχμαλωτίζει τον ίδιο τον Βιλεαρδουίνο. Σε αντάλλαγμα της ελευθερίας του ο ηττημένος ηγεμόνας παραδίδει το Μιστρά στους Βυζαντινούς. Με αυτόν τον περιπετειώδη τρόπο αρχίζει η κυριαρχία των Παλαιολόγων που συνεχίζεται μέχρι το 1460, όταν η οχυρωμένη πολιτεία καταλαμβάνεται από τους Τούρκους. Ανάμεσα στα εντυπωσιακά κτήρια που διασώζονται, θα ξεχωρίσουμε το αρχοντικό του Λάσκαρη, τα Παλάτια, τα ανάκτορα των Κατακουζηνών, των Παλαιολόγων και το περίφημο Παλατάκι που είναι το μεγαλύτερο αρχοντικό του Μιστρά. Από τις αμέτρητες εκκλησίες ξεχωρίζουν ο Αγιος Δημήτριος με το τριώροφο καμπαναριό, οι Αγ. Θεόδωροι, αυτή της Ευαγγελίστριας, της Οδηγήτριας και η μονή Παντάνασσας (τηλ. αρχ, χώρου 27310 23315).

Εκδρομές στον Ταΰγετο

Σπάρτη – Καλαμάτα:
Η πλέον γνωστή διάσχιση του Ταΰγετου γίνεται μέσω του δρόμου που συνδέει τις πρωτεύουσες της Λακωνίας και της Μεσσηνίας με αρκετές στροφές, αλλά και υπέροχα τοπία. Το μικρό χωριό Τρύπη -σύμφωνα με τους ντόπιους εδώ βρισκόταν ο Καιάδας όπου οι Σπαρτιάτες έριχναν τα μη αρτιμελή παιδιά τους-, βρίσκεται πιο κοντά στο Μιστρά. Ψηλότερα ο δρόμος χώνεται στα δάση, ελίσσεται ανάμεσα σε βράχους και ρεματιές και καταλήγει στην Καλαμάτα.

Στη ράχη του βουνού:
Το Ξηροκάμπι είναι ένα όμορφο χωριό που ακουμπά στις παρυφές του ανατολικού Ταϋγέτου. Το ενδιαφέρον εδώ εστιάζεται στο πέτρινο γεφύρι των Ελληνιστικών χρόνων που δεσπόζει στην άκρη του χωριού (προσεγγίζεται εύκολα με το αυτοκίνητο). Είναι κτίσμα του 100 π.Χ. και βρισκόταν πάνω στη Βασιλική οδό, στον δρόμο δηλαδή που ένωνε την πόλη της Σπάρτης με το λιμάνι της Καρδαμύλης. Πολύ ευχάριστη είναι η διαδρομή προς το ορεινό χωριό Κουμουστά (6 χλμ.). Από Ξηροκάμπι στενός δρόμος οδηγεί στον ορεινό οικισμό Γοράνοι (27 χλμ. από Σπάρτη), απ όπου θα προσεγγίσετε τη μονή Γόλας με τις μοναδικές τοιχογραφίες. Από το χωριό Ανώγεια ένας δασικός δρόμος συνεχίζει προς το ορειβατικό καταφύγιο στην τοποθεσία Αγία Βαρβάρα, (υψομ.1.600). Από πάνω του δεσπόζει η ψηλότερη κορφή του Μοριά, ο βράχος του Προφήτη Ηλία (υψομ.2407). Ενδιαφέρον είναι επίσης το χωριό της Αναβρυτής (υψομ. 800).

Γεωργίτσι το μπαλκόνι του Ταΰγετου:
Στο ύψος του νοσοκομείο αφήνουμε πίσω την πρωτεύουσα του νομού και ακολουθούμε τον δρόμο που συνδέει τη Σπάρτη με τη Μεγαλόπολη. Καθώς κινούμαστε παράλληλα με τη δυτική όχθη του Ευρώτα, στα 13 χιλιόμετρα συναντάμε σε ύψος 500 μέτρων τους διάσπαρτους οικισμούς που απαρτίζουν την κοινότητα Βορδόνια. Εδώ στην γειτονιά της Πάνω Χώρας βρίσκονται τα υπολείμματα του φράγκικου κάστρου που κατάστρεψε το 1460 ο Μωάμεθ ο Πορθητής. Επτά χιλιόμετρα μετά το χωριό Βορδόνια φτάνουμε στο Καστόρι, ένα όμορφο ημιορεινό χωριό (500 υψ.) με σφικτή οικιστική δομή και παραδοσιακά πέτρινα σπίτια. Επόμενη στάση (29 χλμ.από την Σπάρτη ) το όμορφο Γεωργίτσι (υψ. 970) ένα χωριό πνιγμένο στο πράσινο με πηγαία νερά, παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια και εντυπωσιακή θέα στο λακωνικό κάμπο. Για όσους θέλουν να γνωρίσουν τον άγνωστο κόσμο του Βόρειου Ταΰγετου θα προτείνουμε μια θαυμάσια διαδρομή που ξεκινά από το Γεωργίτσι με κατεύθυνση προς τα χωριά Νιοχώρι, Δυρράχι, Λεπτίνι Ακοβος. Οι φίλοι της πεζοπορίας ρωτήστε για τα πολλά μονοπάτια που ξεκινούν από το χωριό και ανηφορίζουν προς τον Ταΰγετο.

Δοκιμάστε
Πέστροφα καπνιστή και στα κάρβουνα στις ταβέρνες του Ταϋγέτου Λουκάνικα και σίγκλινο, (παστό χοιρινό) Σπιτικά ζυμαρικά, τραχανά και παραδοσιακά γλυκά κουταλιού.

Αγοράστε
Ποιοτικό βιολογικό ελαιόλαδο Ελιές από μικρούς παραγωγούς Μέλι Ταϋγέτου Καστανά καρύδια από το Γεωργίτσι και το Καστόρειο Λικέρ, ούζο και κρασιά από τοπικές εταιρείες

Κείμενο – φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης/www.viewsofgreece.gr