Τα αμπέλια της Γουμένισσας

Το Πάικο με τη συμπαγή και δασωμένη του κορμοστασιά, τα αμπελάκια της Γουμένισσας, τα μεθοριακά χωριά και την καταπράσινη κοιλάδα του πολύπαθου Αξίου σκιαγραφούν το καθένα με το δικό του τρόπο την άσημη αυτή τουριστικά αλλά καθόλου ασήμαντη γωνιά της πατρίδας μας.

Τριακόσια μέτρα ψηλά από τη θάλασσα, σε δασωμένη πλαγιά του Πάικου με πλούσια πηγαία νερά, ακουμπά τις γειτονιές της η μικρή πολιτεία της Γουμένισσας. Στο κέντρο της πλατείας η χαρακτηριστική βρύση που έχτισαν οι Γάλλοι στρατιώτες τις εποχές του Α Παγκοσμίου Πολέμου όταν η περιοχή ήταν το επίκεντρο σκληρών συγκρούσεων. Στα γραφικά σοκάκια της παλιάς πόλης ξεχωρίζουν τα κτίρια της προβιομηχανικής εποχής, υα χαρακτηριστικά κουκουλόσπιτα αλλά και ο εντυπωσιακός ναός του Αγ. Γεωργίου. Ακόμη, γνωστά είναι τα παραδοσιακά εργαστήρια που κατασκευάζουν βαρέλια, λαϊκά όργανα, σαμάρια, αλλά και καλάθια, όλα ζωντανοί θύλακες της χειροποίητης λαϊκής τέχνης και τεχνικής. Τα τελευταία χρόνια η παλιά τέχνη της οινοποιίας, χάρη στις άοκνες προσπάθειες κάποιων ανθρώπων που δούλεψαν με μεράκια, φαίνεται ότι έχει βρει το δρόμο της. Έτσι, το γνωστό ξινόμαυρο κρασί αλλά και μια τοπική ποικιλία γνωστή με το όνομα Νεγκόσα σε αναλογία τέσσερα προς ένα δίνουν το πασίγνωστο κρασί Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας «Γουμένισσα». Επισκέψιμα είναι διάφορα οινοποιεία στην περιοχή.

Οι διαδρομές

Τα χωριά Γρίβας, Κάρπη και Κούπα, που βρίσκονται στις κατάφυτες πλαγιές του Πάικου, αξίζουν την προσοχή σας. Η ομορφότερη ορεινή διαδρομή πραγματοποιείται προς το χωριό Καστανερή, που βρίσκεται σε ύψος 800 μέτρα και απέχει από τη Γουμένισσα 17 χιλιόμετρα. Ο οικισμός δημιουργήθηκε πριν από 300 χρόνια από κτηνοτρόφους και φυγόδικους, που αναζήτησαν εδώ, σε αυτή την απόκρημνη πλαγιά του Πάικου, την ελευθερία τους. Συνεχίζοντας τον καλό ασφάλτινο δρόμο θα οδηγηθείτε στο απομονωμένο χωριό Μεγάλα Λιβάδια που βρίσκεται σε ύψος 1.200 μέτρων σε εκτεταμένο οροπέδιο. Συνολικά θα χρειαστεί να καλύψετε περίπου 14 χιλιόμετρα μέσα σε δάσος οξιάς. Θα επισκεφθείτε την κοντινή Αξιούπολη για να δείτε το μουσείο Φυσικής Ιστορίας που στεγάζεται σε σχολείο και διαθέτει τμήματα Γεωλογίας, Παλαιοντολογίας, Ορυκτολογίας, Πετρολογίας, Βοτανικής και Πανίδας. Ακόμη θα αναζητήσετε το χωριό Κούπα που βρίσκεται στις βόρειες Παρυφές του Πάικου και θα ανακαλύψετε τις μικρές γαλάζιες λίμνες και τον υπέροχο καταρράκτη,

Πρέπει να ξέρετε

Οι πρώτοι οικιστικοί πυρήνες στην περιοχή δημιουργήθηκαν γύρω από το μοναστήρι της Παναγίας στα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας επί Παλαιολόγων. Το αρχικό όνομα του οικισμού ήταν Γουμέντζα και σήμαινε «τόπος του ηγούμενου». Οι φιλόπονοι κάτοικοι ασχολήθηκαν με επιτυχία με τη σηροτροφία, την αμπελουργία και την οινοποιία. Με την άριστη ποιότητα στα παραγόμενα προϊόντα και τις καλές τιμές που έπιαναν στην αγορά, οδήγησαν τη μικρή κοινωνία της Γουμένισσας στην ευημερία. Οι Τούρκοι κατακτητές με την πάροδο του χρόνου παραχώρησαν τις δύσκολες εκείνες εποχές αρκετά προνόμια και αυτοδιοίκηση στην ευημερούσα πόλη. Η απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό ήρθε το 1912, ενώ μετά το 1924 στην πόλη εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Σπουδαίοι άνθρωποι των γραμμάτων όπως ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Ίων Δραγούμης και ο Γεώργιος Αθάνας, πέρασαν από εδώ και έγραψαν για τη Γουμένισσα.