Στο τρίγωνο των ποταμών

4046 Επισκέψεις στο άρθρο

Ο Έβρος είναι το μεγαλύτερο ποτάμι της Βαλκανικής χερσονήσου. Γεννιέται στη δασωμένη οροσειρά Ρίλα της Βουλγαρίας (αρχαίο Σκόμιο), 550 χιλιόμετρα βορειότερα. Αφού διανύσει 320 χιλιόμετρα σε βουλγαρικό έδαφος με το όνομα Μαρίτσα περνά τα ελληνικά σύνορα, κοντά στο χωριό Ορμένιο.

 
Στο ύψος του χωριού Καστανιές δέχεται τα νερά του Αρδα (σημαντικός παραπόταμος που επίσης πηγάζει από τη Βουλγαρία). Για τα επόμενα 230 χιλιόμετρα ορίζει τα Ελληνοτουρκικά σύνορα και τέλος σβήνει την πορεία του Θρακικό πέλαγος.

Το αρχαίο όνομα του ποταμού ήταν Ρόμβος, ενώ το τωρινό του το οφείλει στο μυθικό πριγκιπόπουλο της Θράκης Έβρο, για του Κασσάνδρου που πνίγηκε στα βαθιά και ορμητικά νερά του. Στο σημείο όπου ο Έβρος χύνεται στο θρακικό πέλαγος δημιουργήθηκε με την πάροδο των αιώνων ένας σημαντικός βιότοπος που καταλαμβάνει μια έκταση μεγαλύτερη από εκατό χιλιάδες στρέμματα.

Οι ανθρώπινες επεμβάσεις που έχουν γίνει στην ευρύτερη λεκάνη του ποταμού και το ανεξέλεγκτο κυνήγι έχουν υποβαθμίσει σημαντικά τη βιοποικιλότητα στο οικοσύστημα της περιοχής. Παρόλα αυτά το δέλτα του Έβρου  θεωρείται από τους επιστήμονες και τις διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις ως τόπος με ιδιαίτερη οικολογική σημασία. Για το λόγο αυτό προστατεύεται από τη συνθήκη Ραμσάρ. Σήμερα στην περιοχή του δέλτα ζουν μόνιμα ή περιστασιακά περισσότερα από 300 είδη πουλιών. Σε σύγκριση με τα 410 είδη που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα, καταλαβαίνει κανείς ότι ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος. Η καλύτερη εποχή για παρατήρηση και περιήγηση στο δέλτα είναι η άνοιξη και το φθινόπωρο, δηλαδή η εποχή των μαζικών αποδημιών. Τότε ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει κοπάδια από το κάθε είδος της πτερωτής πανίδας και την πτήση τους. Ο χειμώνας είναι μια δύσκολη εποχή κυρίως λόγω υπερβολικού κρύου και λάσπης, όμως έχει και αυτός τη δική του ξεχωριστή γοητεία. Ενδιαφέρουσες εκδρομές με ειδικές βάρκες στο σημαντικό αυτό υδροβιότοπο διοργανώνει ο Δήμος Φερών. Αν έχετε χρόνο, αξίζει να ακολουθήσετε κάποια από τις «υδρόβιες» εκδρομές και να δείτε από κοντά το θαυμαστό κόσμο των πουλιών.
 
Δίδυμοι πύργοι
Μόλις έντεκα χιλιόμετρα βόρεια της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται ο Αβας, ένα μικρό γεωργικό χωριό με καμία πεντακοσαριά όλους και όλους κατοίκους. Αξίζει να ανηφορίσετε ως εδώ σε αυτή την απόμερη γωνιά του νομού για να δείτε τους δίδυμους βυζαντινούς πύργους που φυλάνε το μικρό φαράγγι.

Βάλτε σημάδι αυτούς τους δύο αγέρωχους βιγλάτορες και ακολουθήστε το στενό και εξαιρετικά δύσκολο χωματόδρομο που θα σας οδηγήσει στη σπηλαιώδη εκκλησία των Αγ. Θεοδώρων. Το δύσβατο χωματόδρομο ακολουθεί απόκρημνο μονοπάτι που μοιάζει να χάνεται στην αγκαλιά του βράχου.

Την ανηφορική πεζοπορία διαδέχεται το σκαρφάλωμα στις απότομες σκάλες. Σε μια βραχογέννητη απόκοσμη γωνιά, όπου λες και η φύση από καπρίτσιο ξέσπασε την απειλητική της διάθεση, το ξωκλήσι των Αγ. Θεοδώρων, χωμένο στο βάθος σκοτεινής εσοχής, είναι μια απροσδόκητη έκπληξη. Αν αποφασίσετε να έρθετε εδώ, καλό θα ήταν να έχετε μαζί σας ένα δυνατό φακό για να δείτε τις θαυμάσιες τοιχογραφίες του 12ου αιώνα που κοσμούν τα βράχια της σπηλιάς. Αριστουργήματα της αγιογραφίας, άλλες από αυτές τις κατεστραμμένες από το πέρασμα του χρόνου, άλλες από χέρια ασεβών και αρχαιοκάπηλων, θα αποκαλυφθούν στο λιγότερο τεχνητό φως φανερώνοντας τον λιτό και γεμάτο μυστήριο εσωτερικό διάκοσμο. Έργα τέχνης στα οποία η προσπάθεια του δημιουργούν να υμνήσει το θεό μετατράπηκε, με την έμπνευση του απόκοσμου αυτού φυσικού τοπίου, σε καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργία.

Στα γύρω απόκρημνα βράχια φωλιάζουν διάφορα αρπακτικά πουλιά. Σίγουρα αν δεν τα δείτε θα τα ακούσετε να ειδοποιούν με τις κραυγές τους συντρόφους τους. Σε αυτό το μικρό γήινο παράδεισο με τα άφθονα τρεχούμενα νερά και τα αδιαπέραστα δάση ζουν ζαρκάδια και αγριογούρουνα, ενώ έχει αναφερθεί και η παρουσία λύκου που πιθανώς να έρχεται εδώ, από τα υψώματα του νομού, αναζητώντας τροφή.
 
Οι ψίθυροι της φύσης και τα έργα των ανθρώπων αφηγούνται  με τη γλώσσα της σιωπής μόνο σε όσους μπορούν με την καρδιά να αφουγκραστούν τι πραγματικά σημαίνει Θράκη, Έβρος, «εσχατιά της προς ανατολών ελληνικής γης»…