Το Σπήλαιο Αλιστράτης

4493 Επισκέψεις στο άρθρο

Στο σπήλαιο Αλιστράτης, η φύση εξάντλησε όλη της την δεξιοτεχνία, χαρίζοντάς του απίθανους στολισμούς και σχηματισμούς, που θα ζήλευε και ο πιο ταλαντούχος καλλιτέχνης.

 
Το σπήλαιο Αλιστράτης θεωρείται ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, καθώς η φύση το προίκισε με στολισμούς και σχηματισμούς μοναδικής ομορφιάς. Πανύψηλες οροφές, υπερμεγέθεις σταλακτίτες, καθώς και ένας σπανιότατος μικροδιάκοσμος από "εκκεντρίτες", ένα είδος σταλακτιτών που αναπτύσσονται προς διάφορες κατευθύνσεις, συνθέτουν το μεγαλείο του.

Βρίσκεται σε απόσταση 50 χλμ. Ν.Α. των Σερρών, 25 χλμ. Ν.Δ. της Δράμας και 55 χλμ. Β.Δ. της Καβάλας, περιοχές από τις οποίες η πρόσβαση μπορεί να γίνει ταχύτατα μέσω των οδικών αρτηριών. Το συναντάμε στη θέση Πετρωτό, μόλις 6 χλμ. νοτιοανατολικά από την ομώνυμη κοινότητα. Ενώ, σε απόσταση 250 μέτρων από το νότιο μέρος της εισόδου του, περνά η σιδηροδρομική γραμμή Σερρών - Δράμας.

Η ύπαρξη του σπηλαίου ήταν γνωστή στους κατοίκους των γύρω περιοχών από τα παλιά χρόνια, καθώς και στους κυνηγούς, γιατί στην είσοδό του υπήρχαν αρκετά αγριοπερίστερα. Η Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Ε.Σ.Ε.) πληροφορήθηκε την ύπαρξή του τον Μάιο του 1975, από σχετικό έγγραφο που της απέστειλε η κοινότητα Αλιστράτης. Η ομάδα των επιστημόνων της Ε.Σ.Ε, που πήγε να το εξερευνήσει, βρέθηκε μπροστά σε ένα από τα μεγαλύτερα και ωραιότερα σπήλαια της Ευρώπης. Η επιφάνεια του σπηλαίου, που έχει ανακαλυφθεί έως σήμερα, είναι 25.000 τετραγωνικά μέτρα. Το ύψος της μεγαλύτερης στοάς του φτάνει τα 35 μ., ενώ το συνολικό μήκος των βασικών διαδρόμων, αλλά και των δευτερευόντων, ανέρχεται στα 3 χλμ.

Οι μελέτες έδειξαν ότι η πρωταρχική αιτία της γένεσής του είναι η διαλυτότητα των ασβεστόλιθων της περιοχής Πετρωτού. Η ύπαρξη διακλάσεων και επιπέδων στρώσεων διευκόλυναν τη δημιουργία του σπηλαίου με υψηλούς διαδρόμους και θαυμάσιο εσωτερικό διάκοσμο. Σε πολλά σημεία της επιφάνειας του σπηλαίου υπάρχουν ιζήματα μικρού και μεγάλου πάχους. Αυτά, όπως άλλωστε και τα ιζήματα όλων των σπηλαίων της Ελλάδας, ανήκουν στο τεταρτογενές και η, μέσα στα ιζήματα, εγκλειόμενη πανίδα ανήκει επίσης στο τεταρτογενές και χρονολογείται περίπου στα 2.000.000 έτη. Σε ελάχιστα σημεία της επιφάνειας του σπηλαίου βρέθηκαν περιασβεστωμένα οστά, που ανήκουν, σύμφωνα με τις εξετάσεις που τους έγιναν, σε σημερινά ζώα. Στα πλούσια ιζήματα του σπηλαίου είναι πιθανόν να συμπεριλαμβάνονται παλαιοντολογικά και προϊστορικά ευρήματα, αλλά αυτό θα αποδειχθεί, όταν γίνουν οι κατάλληλες έρευνες, οι οποίες όμως δεν παρεμποδίζουν και την τουριστική αξιοποίηση του σπηλαίου. 

Ο προθάλαμος του σπηλαίου είναι μια αίθουσα ύψους 8 μ., από την οποία ξεκινούν διάφορες στοές με μεγάλο ύψος και πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Από τον θάλαμο υποδοχής, που έχει διαστάσεις 60 μ. πλάτος, 100 μ. μήκος και 20 - 30 μ. ύψος, αναπτύσσονται οι κύριοι κλάδοι του σπηλαίου. Εκεί, συναντά κανείς τον θαυμαστό κόσμο της φύσης και του αποκαλύπτεται η δύναμή της. Εντυπωσιακοί σταλαγμίτες υπερμεγέθεις, σε μοναδικά σχήματα και χρώματα αιχμαλωτίζουν τη ματιά του επισκέπτη. Στις στοές του σπηλαίου συναντώνται εκκεντρίτες, άλλοτε κατάλευκοι με ποικίλα σχήματα, λεπτές σωληνοειδείς μορφές, που φτάνουν έως και τα 15 μ. ύψος, ενώ άλλοτε, δίπλες ή ροπαλοειδείς ή πεπλατυσμένες ή διακλαδιζόμενες μορφές, που φέρουν την ονομασία "ελικτίτες". Ιδιαίτερα εντυπωσιακοί είναι οι κόκκινοι σταλακτίτες, οι οποίοι έχουν αποκτήσει το ερυθρό αυτό χρώμα από τα υλικά των επιφανειακών πετρωμάτων, καθώς και οι τεράστιες κολώνες, που σχηματίζουν φυσικά φράγματα ή διόδους εξαιρετικής ομορφιάς.

Στο σπήλαιο υπάρχουν σπηλαιόβιοι οργανισμοί. Μεταξύ άλλων συναντώνται διλιχόποδα, μυριάποδα και νυχτερίδες. Η μελέτη των κλιματολογικών συνθηκών του σπηλαίου απέδειξε, ότι στο σπήλαιο επικρατεί θαυμάσιος φυσικός εξαερισμός σε όλες τις στοές του. Η θερμοκρασία στο εσωτερικό του σπηλαίου, τον Μάιο, βρέθηκε ότι διατηρείται σχεδόν σταθερή στους 20 βαθμούς Κελσίου, ενώ η υγρασία του είναι 70 - 75%. Πρέπει να τονιστεί ότι το σπήλαιο του Αλιστράτη αποτελεί τουριστική πρόκληση γενικότερα για την περιοχή μιας και στην Μακεδονία δεν υπάρχει άλλο ενεργό σπήλαιο. Επίσης μεγάλα πλεονεκτήματα του είναι ότι σε απόσταση μόλις 500 μέτρων βρίσκει κανείς το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη, τα εντυπωσιακά ρήγμα του οποίου ξεκινούν από το χωριό Συμβολή και φθάνουν μέχρι το χωριό Λευκοθέα. Η επίσκεψη στο σπήλαιο μπορεί να συνδυαστεί και για τον έλληνα αλλά και για τον ξένο τουρίστα, με μία γενικότερη ξενάγηση του στη σχετικά παρακείμενη Αμφίπολη, που αποτελεί φυσικά έναν από τους πιο αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας. Φυσικά τους καλοκαιρινούς μήνες, η επίσκεψη εννοείται ότι μπορεί να συνδυαστεί με διακοπές στα θέρετρα του γειτονικού Στρυμονικού κόλπου και πιο δίπλα στην πανέμορφη Χαλκιδική.