Το παλαιότερο μοναστήρι της Ρούμελης και το μαρτυρικό Δίστομο

Από το Κυριάκι αν ο τελικός προορισμός σας είναι η Αράχοβα, τότε θα κατευθυνθείτε όπως δείχνουν οι πινακίδες προς Δίστομο. Θα περάσετε από το χωριό Στείρι, από όπου εύκολα προσεγγίζεται η ιστορική μονή του Οσίου Λουκά. Ιδρυτής του παμπάλαιου αυτού μοναστηριού της Βοιωτίας, ήταν ο Όσιος Λουκάς που ασκήτεψε και πέθανε εδώ το 923. Το μοναστήρι θεωρείται από τα πιο αξιόλογα βυζαντινά μνημεία της χώρας.

Στο χωριό Δίστομο, γνωστό πλέον από τον μακροχρόνιο αγώνα των κατοίκων για τη διεκδίκηση  αποζημιώσεων της  Ναζιστικής θηριωδίας, είναι ένα από τα Μαρτυρικά Χωριά του Ελληνικού Ολοκαυτώματος. Μην παραλείψετε να κάνετε μια στάση, αν μη τι άλλο, ως φόρο τιμής στο μνημείο των θυμάτων του ναζισμού που δεσπόζει στην άκρη της κωμόπολης.

Θα επισκεφτείτε την Αρχαιολογική Συλλογή Διστόμου όπου εκτίθενται σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών της αρχαίας πόλης Αμβρόσσου που βρισκόταν στη θέση του σημερινού Διστόμου. Επίσης στη θέση Καστρί είναι εμφανή απομεινάρια προϊστορικού πελασγικού φρουρίου.