Στα 24 Μαστιχοχώρια της Χίου

Μια παγκόσμια αποκλειστικότητα, πολύτιμο δώρο της ελληνικής φύσης, τα μαστιχόδεντρα, γνωστά από τους αρχαίους χρόνους για τις θεραπευτικές ιδιότητες της ρητίνης, αποτέλεσαν πηγή πλούτου για τους κατοίκους της Χίου.

Η επεξεργασία και το εμπόριο αυτής της πολύτιμης φυσικής ύλης συσπείρωσε τους καλλιεργητές του νησιού σε οικισμούς στα νότια, στο μοναδικό σημείο όπου ευδοκιμούσε ο σχοίνος της μαστίχας. Σήμερα σώζονται 24 Μαστιχοχώρια. Τα περισσότερα από αυτά διατηρούν στο ακέραιο τα χαρακτηριστικά ενός μεσαιωνικού οχυρωμένοι οικισμού.

Το Πυργί, το μεγαλοχώρι του νότου, είναι ο μοναδικός οικισμός στο Αιγαίο όπου συναντάται η τεχνική του «ξυστού» στην αρχιτεκτονική παρουσία των σπιτιών. Η ευρύχωρη πλατεία, οι παραδοσιακοί καφενέδες, τα μικροσκοπικά «πυργούσικα» ντοματάκια που στολίζουν τα μπαλκόνια των σπιτιών, αλλά επίσης και το Λαογραφικό μουσείο και οι περίφημοι ναοί του Αγ. Ιωάννη και Αγ. Αποστόλων, αποτελούν λίγα μόνο από τα πολλά αξιοθέατα του χωριού. Το μόνο μειονέκτημα που πιθανώς να παρατηρήσει ο επισκέπτης στο όμορφο Πυργί είναι η κίνηση και το αδιαχώρητο που δημιουργείται πολλές φορές από τα εκατοντάδες τροχοφόρα που συρρέουν από κάθε γωνιά του νησιού. Έτσι μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα παρκαρίσματος και να χρειαστεί να περιπλανηθείτε με τα πόδια στα στενά του χωριού.

Τα Μεστά, ίσως το πιο ατμοσφαιρικό χωριό της Χίου, είναι στο σύνολό του τειχισμένο. Στην καρδιά του βρίσκεται η μικρή δροσερή πλατεία, το περίφημο «Λιβάδι», όπως την αποκαλούν οι Μεστούσιοι. Πλακόστρωτοι όπως εξάλλου και όλα τα σοκάκια, με τα δέντρα και τα ταβερνάκια της, είναι μια όαση χαλάρωσης που θα ξεκουράσει τον επισκέπτη, μετά από τη συναρπαστική του περιπλάνηση στο όμορφο καστροχώρι. Στις ταβέρνες θα απολαύσετε το καλύτερο κρασί του νησιού, ενώ στους καφενέδες το παραδοσιακό λουκούμι, τη μαστίχα «υποβρύχιο» αλλά και το τοπικό ποτό «σούμα».

Τα Μεστά απολαμβάνουν ένα είδος «άβατου» για κάθε είδους μηχανοκίνητο όχημα. Έτσι θα χρειαστεί να αφήσετε το όχημά σας έξω από τον τειχισμένο οικισμό και να συνεχίσετε με τα πόδια. Οι Ολύμποι, είναι ένα από τα ομορφότερα χιώτικα χωριά, με ελάχιστες νεοτεριστικές επεμβάσεις. Οι εκκλησίες της Αγ. Παρασκευής και Αγ. Θεοδώρας συμπληρώνουν το αυθεντικό σκηνικό. Στην τοποθεσία «Βληχός» βρίσκεται η τράπεζα των Ολύμπων, κτίριο που χρησιμοποιείται εδώ και εκατοντάδες χρόνια για τα γαμήλια γλέντια.

Πρέπει να ξέρετε

Τα τέσσερα από τα σημαντικότερα και καλύτερα διατηρημένα μαστιχοχώρια –Πυργί, Μεστά, Ολύμποι, Αρμόλια- δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός. Ο συνεταιρισμός διαθέτει ενοικιαζόμενα δωμάτια σε παραδοσιακά και ανακαινισμένα σπίτια. Ο επισκέπτης μπορεί να δοκιμάσει την παραδοσιακή χιώτικη κουζίνα, αλλά και να συμμετέχει στην καθημερινή αγροτική ζωή των κατοίκων, όπως είναι το «κέντημα» του μαστιχόδεντρου αλλά και ο τρύγος. Από το χωριό Αρμόλια που βρίσκεται στην καρδιά του νότου περνά ο κεντρικός δρόμος για τη νότια Χίο. Εδώ θα βρείτε παραδοσιακά εργαστήρια κεραμικών και τα δεκάδες διακοσμητικά, αλλά και είδη καθημερινής χρήσης, που κοσμούν την είσοδο των καταστημάτων.

Οι παραλίες

Από τα Μεστά θα προσεγγίσετε εύκολα το ψαροχώρι του Λιμένα αλλά και τις παραλίες της Αγ. Ειρήνης και των Φανών. Από το Πυργί προσβάσιμη είναι η αξιοποιημένη παραλία Μαύρα Βόλια, με τα ηφαιστειακά βότσαλα, αλλά και το λιμανάκι του Εμπορειού. Λιγο βορειότερα βρίσκεται το αναπτυσσόμενο θέρετρο Κώμη με την υπέροχη αμμουδιά του και τις ψαροταβέρνες πλάι στην ακρογιαλιά. Επίσης, από εδώ θα φθάσετε εύκολα στις απλωτές ακρογιαλιές του Αη Γιάννη. Μια μικρή και κάπως απόμερη παραλία είναι τα Βρουλίδια που προσεγγίζεται εύκολα από το μαστιχοχώρι Δότια, όπου διασώζεται μεσαιωνικός πύργος. Να υπολογίζετε 6,5 χιλιόμετρα από το Πυργί και μετά θα χρειαστεί να περπατήσετε το μονοπάτι για 300 μέτρα.

Κείμενο: Θοδωρής Αθανασιάδης/www.viewsofgreece.gr