Κάποτε, τα αυτοκίνητα φορούσαν ζάντες 13 ιντσών και τα πιο σπορ πήγαιναν στις 15". Πλέον, οι 15άρες ή ακόμα και οι 16 ιντσών είναι για τα «απλά» αυτοκίνητα, ενώ οι σπορ κατασκευές «πατούν» σε 18άρες, 19άρες ή και 20άρες ζάντες. Τι άλλαξε;
Ζάντες: Tι άλλαξε στο πέρασμα των δεκαετιών;
Δεν είναι λίγα τα αφιερώματα που έχουμε κάνει στο autotriti.gr για σπορ αυτοκίνητα που αγαπήθηκαν από το ελληνικό και το ευρωπαϊκό κοινό είτε χάρη της εμφάνισής τους, είτε χάρη στον κινητήρα τους και την εξαιρετική τους ποιότητα κύλισης. Αν είναι κάτι που πάντα μας τραβάει την προσοχή είναι πως αυτά τα αυτοκίνητα που άφησαν ανεξίτηλο το όνομά τους τις περασμένες δεκαετίες εξοπλίζονταν με ζάντες 13, 14, 15 ή το πολύ 16 ιντσών, την στιγμή που στις μέρες μας, οι αντίστοιχες σπορ κατασκευές φορούν 19άρες, 20 ή ακόμα και 23 ιντσών ζάντες. Δεν είναι υπερβολή να σημειώσουμε πως πλέον βρίσκουμε μικρού μεγέθους ζάντες π.χ. 15 ιντσών μόνο σε μίνι μοντέλα, ενώ οι 16άρες γίνονται διαθέσιμες μόνο στις βασικές εκδόσεις των δημοφιλών οικογενειακών, με τις πιο πλούσιες να προφέρονται με 17άρες ή ακόμα και 18 ιντσών ζάντες.
Πώς εξηγείται το γεγονός ότι οι κατασκευαστές σταμάτησαν να βάζουν μικρές ζάντες (14-15 ιντσών) και σταδιακά, ειδικά μετά την δεκαετία του 1990, άρχισαν να τοποθετούν μεγαλύτερων διαστάσεων ζάντες στα αυτοκίνητά τους, είτε αυτό αφορά compact αυτοκίνητα πόλης είτε hot hatch και supercars; Πάμε να δούμε σε πρώτη φάση τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των μεγαλύτερων ζαντών, πριν αναλύσουμε γιατί οι εταιρείες αποφάσισαν να ακολουθήσουν αυτή τη... στρατηγική για τους τροχούς των μοντέλων τους.
Είναι κοινώς αποδεκτό πως, επειδή οι μεγαλύτερες ζάντες έχουν μέσω του φαρδύτερου ελαστικού τους μεγαλύτερο αποτύπωμα στην άσφαλτο, είθισται να προσφέρουν καλύτερη πρόσφυση και πιο αποτελεσματικά κρατήματα στις στροφές. Λόγω της μεγαλύτερης επαφής τους με το οδόστρωμα, τα αυτοκίνητα που εφοδιάζονται με ζάντες παραπάνω ιντσών προσφέρουν επίσης καλύτερες επιδόσεις στο φρενάρισμα. Επίσης, λόγω του χαμηλότερου ύψους των πλαϊνών τοιχωμάτων (στα ελαστικά χαμηλότερου προφίλ), το ελαστικό είναι περισσότερο άκαμπτο και ο χειρισμός βελτιωμένος. Τέλος, οι ζάντες διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο στην εμφάνιση του οχήματος και τείνουν να προτιμώνται από τους σχεδιαστές, αφού γεμίζουν καλύτερα τους θόλους των τροχών και δίνουν στο αυτοκίνητο πιο αθλητικό παρουσιαστικό.
Τα μειονεκτήματα των πολλών... ιντσών
Πριν τρέξει κάποιος να διαλέξει ένα καινούριο αυτοκίνητο με τις μεγαλύτερες διαθέσιμες ζάντες ή επιλέξει να τοποθετήσει μεγαλύτερες ζάντες στο μεταχειρισμένο του αμάξι, θα ήταν καλό να λάβει υπόψη του τα σαφή μειονεκτήματα που έχουν οι μεγάλες ζάντες σε σχέση με τις μικρότερες.
Το σημαντικότερο μειονέκτημα των μεγαλύτερων ζαντών είναι η αυξημένη κατανάλωση που μπορεί να έχει ένα αυτοκίνητο σε σχέση με το εάν φορούσε μικρότερου μεγέθους τροχούς, αφού ο κινητήρας χρειάζεται να παράξει περισσότερο έργο, άρα να δουλέψει υπερωρίες για να κινήσει τα αναρτώμενα μέρη του τροχού, ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε για αυτοκίνητα χωρίς μεγάλη ισχύ. Ακόμα, συνηθίζεται οι μεγαλύτερες ζάντες να είναι πιο ακριβές, καινούριες ή aftermarket, όπως και τα ελαστικά τους, πράγμα που θα «πονέσει» την τσέπη του ιδιοκτήτη κατά τη διάρκεια της χρήσης.
Οι μεγάλες ζάντες έχουν ακόμη δύο μειονεκτήματα στο κομμάτι της οδηγικής εμπειρίας, αφού είναι λιγότερο αποδοτικές σε επιτάχυνση σε σχέση με τις μικρότερες και κυρίως, λόγω της μεγαλύτερης επαφής τους με την άσφαλτο που αναλύσαμε παραπάνω, κάνουν τις αναρτήσεις να «κοπανάνε» λόγω του γνωστών κακοτεχνιών των ελληνικών δρόμων. Πέρα από αυτό, θέλουν μια έξτρα προσοχή στο παρκάρισμα γιατί τα κράσπεδα των πεζοδρομίων καραδοκούν να κάνουν βαθιές γρατζουνιές, που μόνο καλαίσθητες δεν τις λες.
Τελικά, γιατί τα νέα αυτοκίνητα φορούν μεγαλύτερες ζάντες σε σχέση με παλιότερα;
Τι ώθησε τις εταιρείες να τοποθετήσουν μεγαλύτερες ζάντες στα μοντέλα τους και ποιες εξελίξεις τους επέτρεψαν να το καταφέρουν αυτό; Σημαντικός παράγοντας για να γίνει αυτό έπαιξε ο ερχομός καινούριων turbo κινητήρων που αύξησαν κατακόρυφα την ιπποδύναμη και κυρίως τη ροπή των αυτοκινήτων. Τα αυτοκίνητα ωστόσο, εκτός από το να κινούνται γρήγορα χρειάζεται να φρενάρουν σύντομα και αποτελεσματικά και αυτό, μπορεί να γίνει πολύ ευκολότερα με ζάντες που έχουν μεγάλο πέλμα και ταυτόχρονα, έχουν την δυνατότητα να φιλοξενήσουν στο εσωτερικό τους ισχυρότερα φρένα με πιο ογκώδεις δισκόπλακες και δαγκάνες.
Για να εγκαταστήσουν όμως μεγαλύτερες ζάντες οι εταιρείες έπρεπε να αντιμετωπίσουν το «κοπάνημα» στους θόλους και για αυτό ανέπτυξαν πιο προηγμένα συστήματα ανάρτησης και ηλεκτρικά συστήματα που, σαν ραντάρ, «διαβάζουν» τις κακοτεχνίες του δρόμου και προσαρμόζουν κατάλληλα την ανάρτηση του αυτοκινήτου σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Σε αυτό το κομμάτι, πρέπει να λάβουμε επίσης υπόψη, πως σε αντίθεση με 20 και 30 χρόνια πριν, οι δρόμοι είναι μεγαλύτεροι και είναι φτιαγμένοι από καλύτερα υλικά, γεγονός που βοηθάει τους οδηγούς να έχουν πιο εύκολη... καθημερινότητα.
Τέλος, οι μεγαλύτεροι δρόμοι σημαίνει πως τα μοντέρνα αυτοκίνητα τείνουν να γίνονται με την σειρά τους ολοένα μεγαλύτερα. Αυτό σημαίνει πως, οι εταιρείες τοποθετούν ζάντες, οι οποίες θα μπορούν να συμπληρώσουν κατάλληλα την εμφάνιση των αυτοκινήτων τους. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Φαντάζεστε ένα Audi RS 6 ή μια Lamborghini Urus με 17 ιντσών ζάντες;
Τι είναι καλύτερο; Ζάντα 16, 17 ή 18 ιντσών; Στενά ή φαρδιά λάστιχα; (πάτησε στην εικόνα)