Ξέρεις τι είναι και τι κάνει στον κινητήρα ο ιμάντας χρονισμού;

- Για να λειτουργήσει σωστά ο κινητήρας του αυτοκινήτου πρέπει να είναι «χρονισμένος»
- Ο ιμάντας χρονισμού ελέγχει και συγχρονίζει την λειτουργία των βαλβίδων του κινητήρα
- Αν κοπεί είναι πολύ πιθανό να καταστραφεί ολοσχερώς ο κινητήρας μας
- Αντικαθίσταται, συνήθως κάθε 100 χιλ. χιλιόμετρα

Για να λειτουργήσει σωστά ο κινητήρας του αυτοκινήτου πρέπει να είναι «χρονισμένος

Ο κινητήρας ενός αυτοκινήτου είναι μια περίπλοκη μηχανή η οποία αποτελείται από χιλιάδες ξεχωριστά εξαρτήματα. Κάθε ένα από αυτά τα εξαρτήματα λειτουργεί απόλυτα αρμονικά σε ένα σύνολο, σαν καλοκουρδισμένο όργανο. Για να λειτουργήσει λοιπόν σωστά κάθε κινητήρας εσωτερικής καύσης ο οποίος λειτουργεί με πιστόνια, πρέπει να είναι χρονισμένος, δηλαδή οι βαλβίδες να ανοίγουν όταν το πιστόνι κατεβαίνει και να κλείνουν όταν το πιστόνι ανεβαίνει.

Ο ιμάντας χρονισμού ελέγχει και συγχρονίζει την λειτουργία των βαλβίδων του κινητήρα

Μέχρι περίπου τη δεκαετία του 1960, όλοι οι κινητήρες χρησιμοποιούσαν ως επί το πλείστον μεταλλικές αλυσίδες (ή αλλιώς καδένες) για τον έλεγχο του χρονισμού των βαλβίδων. Η καδένα αποτελούσε κομμάτι του κινητήρα και λιπαινόταν από το λάδι του. Ήταν ανθεκτική (άντεχε τα 100 με 150 χιλιάδες χιλιόμετρα που έβγαζαν τα αυτοκίνητα τότε) και απαιτούσε ελάχιστη ή μηδενική συντήρηση (φυσικά η αλλαγή λαδιών σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή βοηθούσε στην καλή κατάστασή της). Το μειονέκτημα όμως της καδένας ήταν κυρίως η θορυβώδης λειτουργία της. Ειδικά σε παλιότερα αυτοκίνητα, όπου η καδένα έχει καταπονηθεί, δεν είναι το ίδιο σφιχτά τεντωμένη με αποτέλεσμα να «κροταλίζει».

Από τη δεκαετία του 1960 και για 30 χρόνια περίπου, οι ιμάντες αντικατέστησαν σταδιακά τις καδένες, για δύο κύριους λόγους. Ήταν πιο ήσυχοι στην λειτουργία τους, χωρίς πολλά κροταλίσματα, ενώ ήταν πιο εύκολοι στην κατασκευή και πιο οικονομικοί σε σχέση με τις καδένες. Συχνά κατασκευάζονταν από καουτσούκ και άλλα πολυμερή.

Ο ιμάντας επηρεάζεται από τον καιρό, την χρήση και τις υψηλές θερμοκρασίες οι οποίες φυσιολογικά αναπτύσσονται μέσα σε έναν κινητήρα. Στην φωτογραφία φαίνεται ένας ιμάντας χρονισμού ο οποίος έχει κοπεί,

Αν κοπεί είναι πολύ πιθανό να καταστραφεί ολοσχερώς ο κινητήρας μας

Το μειονέκτημα του ιμάντα όμως είναι η σχετικά μικρή διάρκεια ζωής τους. Σε αντίθεση με την καδένα, ο ιμάντας επηρεάζεται από τον καιρό, την χρήση και τις υψηλές θερμοκρασίες οι οποίες φυσιολογικά αναπτύσσονται μέσα σε έναν κινητήρα. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι περιπτώσεις όπου ο ιμάντας χρονισμού έχει κοπεί και το μοτέρ «βάρεσε βαλβίδα» (οι βαλβίδες χτύπησαν πάνω στα έμβολα και λύγισαν, οπότε δεν σφραγίζουν πλέον τον θάλαμο καύσης). Ως αποτέλεσμα ο κινητήρας καταστρέφεται ολοσχερώς και το κόστος επισκευής μπορεί να ξεπεράσει τα 500 ευρώ, ενώ μπορεί να χρειαστεί μέχρι και αλλαγή κινητήρα.

Αντικαθίσταται, συνήθως κάθε 100 χιλ. χιλιόμετρα

Για την προστασία του κινητήρα, ο ιμάντας πρέπει να αντικαθίσταται, συνήθως κάθε 100.000 χιλιόμετρα, ή όσα προτείνει ο κατασκευαστής. Αν το όχημα έχει παραμείνει σε ακινησία, ο ιμάντας δεν λιπαίνεται από το λάδι και ξεραίνεται πιο εύκολα, επομένως στα 5 με 6 χρόνια θα πρέπει να αλλαχθεί προληπτικά, άσχετα με τον αριθμό των χιλιομέτρων που διένυσε το όχημα.

Για την ιστορία, οι παραπάνω λόγοι είναι αυτοί που τελικά επανέφεραν την καδένα στο προσκήνιο και σήμερα μεγάλο ποσοστό των κινητήρων την χρησιμοποιεί. Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, η καδένα δεν είναι άφθαρτη, καθώς και αυτή μπορεί να τεντωθεί και να παραμορφωθεί με τον καιρό, ενώ συχνά οι πλαστικοί οδηγοί που την κρατούν στη θέση της είναι αυτοί που φθείρονται και καταστρέφονται πρώτοι. Όμως, η καδένα είναι πολύ πιο δύσκολο να κοπεί, καταστρέφοντας τον κινητήρα.