Ηλεκτρονική ανάλυση τροχαίων από την Dat Hellas

Η διερεύνηση ατυχημάτων έχει αλλάξει εποχή και πλέον η τεχνολογία έχει καταστεί αναγκαίο εργαλείο για την επίτευξη του στόχου, που δεν είναι άλλος από την ανάλυση για διερευνηθούν τα αίτια ενός οδικού ατυχήματος.

Το εξειδικευμένο λογισμικό PC-Crash χρησιμοποιείται για την ηλεκτρονική ανάλυση των τροχαίων ατυχημάτων. Δημιουργήθηκε το 1990 όταν ο Dr. Hermann Steffan ίδρυσε την εταιρία «Dr. Steffan - Datentechnik Ges.m.b.H.», η οποία ασχολείται με την ανάπτυξη και εξέλιξη λογισμικών για αναπαραστάσεις τροχαίων ατυχημάτων. Σήμερα το λογισμικό είναι εγκατεστημένο περίπου σε 6000 υπολογιστές παγκοσμίως και  έχει εξελιχθεί ως ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία διερεύνησης ατυχημάτων.

Συγκεκριμένα το PC-Crash έχει την δυνατότητα να καλύψει διάφορα σενάρια όπως μετωπικές συγκρούσεις αυτοκίνητων, συγκρούσεις με μοτοσυκλέτα, ατυχήματα που αφορούν περισσότερα από δυο οχήματα και άλλα. Επωφελείται από τις εξελίξεις στον τομέα των υπολογιστών άλλα και των λογισμικών, κάτι που του επιτρέπει να πραγματοποιεί όλο και πιο περίπλοκους υπολογισμούς που δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν με άλλο τρόπο.

Μέσω του λογισμικού δίνεται η δυνατότητα να αναλυθούν και να μοντελοποιηθούν παράγοντες όπως την κατανομή της δύναμης πέδησης, διάφορα συστήματα όπως το σύστημα αντιμπλοκαρίσματος τροχών (ABS) ή το ηλεκτρονικό πρόγραμμα σταθερότητας του οχήματος (ESP). Επίσης  μπορεί να αναλυθεί και η σειρά των αντιδράσεων του οδηγού(π.χ. πέδηση, γωνία τιμονιού και άλλα). Όσον αφορά τους τραυματισμούς η μοντελοποίηση πολλαπλών σωμάτων διασυνδεμένων με αρθρώσεις (Multibody),εάν είναι αναγκαίο, επιτρέπει να συσχετιστούν οι τραυματισμοί των πεζών και των επιβατών με τις ζημιές των οχημάτων.

Πως μοντελοποιείται ο χώρος σύγκρουσης

Κατά την ηλεκτρονική αναπαράσταση ενός ατυχήματος με το λογισμικό PC-Crash, μοντελοποιείται το περιβάλλον του χώρου σύγκρουσης, δηλαδή το μήκος και πλάτος των δρόμων, ο τύπος του οδοστρώματος (άσφαλτος, χωμάτινο οδόστρωμα κλπ.) και οποιαδήποτε ανωφέρεια ή κατωφέρεια. `Aλλα αντικείμενα του περιβάλλοντος τα οποία έπαιξαν ρόλο κατά το ατύχημα λαμβάνονται υπόψη κατά την ηλεκτρονική αναπαράσταση. Αυτά μπορεί να είναι δέντρα, κιγκλιδώματα, σαμαράκια και άλλα.
Για την μοντελοποίηση του περιβάλλοντα χώρου η τεχνολογία πλέον επιτρέπει να αφαιρεθεί η ανάγκη εκτεταμένων φυσικών μετρήσεων που αφορούν αποστάσεις και διάφορες άλλες μετρήσεις, π.χ. το μέγεθος των ιχνών πλαγιολίσθησης. Με την χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) η κάτοψη της σκηνής και του χώρου του δυστυχήματος φωτογραφίζεται και χρησιμοποιείται στο λογισμικό υπό την ανάλογη κλίμακα.

Αυτό προσφέρει αξιόπιστα όσες μετρήσεις χρειάζονται ανά πάσα στιγμή. Δεν ακυρώνει την ανάγκη αυτοψίας στον χώρο του ατυχήματος αν κριθεί απαραίτητο. Είναι όμως σημαντικό ειδικά για τις περιπτώσεις όπου είναι αναγκαίο να γίνουν πολλές μετρήσεις, αφού πολλές φορές κατά την διαδικασία της μέτρησης στη σκηνή του ατυχήματος είναι πιθανό να αγνοηθούν κάποια σημεία τα οποία στη συνέχεια θα αποδειχθούν αναγκαία.

Εκτός από την φωτογράφηση της κάτοψης, εάν και εφόσον είναι απαραίτητη υπάρχει η ευχέρεια να αποθηκευτεί όλος ο χώρος σε τρισδιάστατο(3D) περιβάλλον, είτε με την χρήση ειδικού εξοπλισμού σάρωσης του χώρου, είτε με εξειδικευμένα λογισμικά που δημιουργούν το τρισδιάστατο περιβάλλον με βάση τις φωτογραφίες που πάρθηκαν στη σκηνή.
 
Έπειτα προκύπτει η ηλεκτρονική ανάλυση του ατυχήματος

Αφού επιλεχθούν τα εμπλεκόμενα αυτοκίνητα από μια τεράστια βάση δεδομένων που ανανεώνεται συνεχώς, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες που μπορεί να έχει κάποιο όχημα, τα ευρήματα στη σκηνή, αλλά και τις ζημιές των οχημάτων ακολουθεί η ηλεκτρονική ανάλυση, η οποία θα αναδείξει τα αίτια του ατυχήματος. Κατά την ηλεκτρονική αναπαράσταση θα μελετηθούν επίσης οι εκδοχές των εμπλεκομένων, αλλά και μαρτύρων. Παράλληλα προκύπτουν μελέτες αποφυγής του ατυχήματος, έτσι ώστε να φανεί αν ήταν πιθανό να αποφευχθεί το ατύχημα  με οποιοδήποτε τρόπο.

Κατά την ηλεκτρονική αναπαράσταση του ατυχήματος χρησιμοποιείται τρισδιάστατη μηχανική ανάλυση της σύγκρουσής. Σε αυτό τον υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη το μέγεθος της παραμόρφωσης των οχημάτων και οι μάζες τους. Οι κανόνες της κινητικής χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των απωλειών ταχύτητας αλλά και των φάσεων εξόδου από την σύγκρουση.

Οι μέθοδοι και οι κανόνες της φυσικής και κινηματικής που χρησιμοποιούνται κατά την ηλεκτρονική αναπαράσταση κάνουν τα αποτελέσματα αδιαμφισβήτητα, αφού εάν για παράδειγμα οι τελικές θέσεις των οχημάτων είναι γνωστές, τότε το σημείο σύγκρουσης μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια, αφού η θέση των οχημάτων προκύπτει βάσει των νόμων της φυσικής. 

Ένα μεγάλο πλεονέκτημα της χρήσης λογισμικού για την ηλεκτρονική ανάλυση είναι ότι λαμβάνονται υπόψη και οι τρεις διαστάσεις σε ένα φυσικό περιβάλλον, σε αντίθεση με την ανάλυση "στο χαρτί" όπου λόγω του ότι αγνοείται η τρίτη διάσταση δεν λαμβάνονται υπόψη οι ανασηκώσεις ή ανατροπές των οχημάτων που είναι πιθανό να συμβούν.

Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια η κίνηση των οχημάτων πριν την σύγκρουση, να παρουσιαστεί στην έκθεση ανάλυσης του τροχαίου δυστυχήματος και να αναπαραχθεί βίντεο με την κίνηση των οχημάτων πριν την σύγκρουση μέχρι και την τελική τους θέση.

Όλες οι πληροφορίες στην διάθεση του πραγματογνώμονα

Επιπλέον η ένταξη των Event Data Recorders (EDR ή Black Box όπως ονομάζονται ανεπίσημα) κάνει την ζωή του πραγματογνώμονα πιο εύκολη, αφού οι σημαντικές και καθοριστικές πληροφορίες πριν, κατά την διάρκεια και μετά το ατύχημα μπορούν να εξαχθούν μέσω των μηχανημάτων και του εξοπλισμού (Crash Data Retrieval). Αυτές οι πληροφορίες περιλαμβάνουν την ταχύτητα του οχήματος, την κατάσταση φρεναρίσματος (π.χ. έχει γίνει 60% εφαρμογή φρένων ένα δευτερόλεπτο πριν την σύγκρουση), την γωνία του τιμονιού, την σοβαρότητα της σύγκρουσης με βάση την αλλαγή ταχύτητας κατά την σύγκρουση, την κατάσταση των ζωνών ασφάλειας, εάν ενεργοποιήθηκαν οι αερόσακοι και σε πιο χρονικό διάστημα ενεργοποιήθηκαν και άλλες τεχνικές πληροφορίες που αφορούν το όχημα.

Όλες αυτές οι πληροφορίες μπορούν να εισαχθούν στο λογισμικό PC-Crash, έτσι ώστε ο πραγματογνώμονας να καταλήξει πιο γρήγορα στο αποτέλεσμα για τα αίτια του ατυχήματος.
Τα δεδομένα που αφορούν ένα ατύχημα μπορούν να εξαχθούν από την θύρα OBD του οχήματος, εάν το όχημα δεν έπαθε εκτεταμένες ζημιές. Σε περίπτωση που οι ζημιές του οχήματος είναι εκτεταμένες θα πρέπει να αφαιρεθεί η μονάδα EDR από το όχημα και να παρθούν τα δεδομένα απείθειας από την μονάδα EDR (εφόσον δεν έπαθε ζημιά) στο KKERS Traffic Accident Laboratory χρησιμοποιώντας εξειδικευμένο εξοπλισμό.

Είναι εγκεκριμένο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση

Οι Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει την χρήση των EDR, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ήδη εγκρίνει νόμο, σύμφωνα με τον οποίο κάθε καινούριο μοντέλο αυτοκινήτου (μετά τον Μάιο του 2022) θα πρέπει να έχει προεγκατεστημένο το EDR, ενώ από τον Μάιο του 2024 θα πρέπει να εφαρμοστεί στα υφιστάμενα μοντέλα αυτοκινήτων. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα δεδομένα από το EDR έχουν γίνει ήδη αποδεκτά από πολλά δικαστήρια και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε ατυχήματα ανά τον κόσμο.

Που θα το βρεις στην Ελλάδα

Η εταιρία Lambros Papasavvas & Co LTD είναι οι επίσημοι αντιπρόσωποι του λογισμικού PC–CRASH στην Κύπρο και στην Ελλάδα, ενώ η DAT HELLAS ΕΠΕ είναι ο επίσημος διανομέας για την Ελλάδα.
Στο KKERS Traffic Accident Laboratory διδάσκεται η ανάλυση τροχαίων ατυχημάτων και η ηλεκτρονική αναπαράσταση μέσω του PC–CRASH για μηχανολόγους επαγγελματίες πραγματογνώμονες.
Επίσης η εταιρία Lambros Papasavvas & Co LTD και η KKERS Claims Services διαθέτουν ένα αξιοζήλευτο τμήμα αναπαράστασής τροχαίων ατυχημάτων με επικεφαλής τον Δρ. Ανδρέα Λοΐζου. Μάλιστα έχουν συμπράξει διεθνής συνεργασίες, ιδίως με πανεπιστήμια της Ελβετίας, της Αυστρίας και της Κύπρου, μέσω του KKERS Traffic Accident Laboratory. Συμμετέχουν σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα, αλλά και διερευνήσεις βελτίωσης της ασφάλειας των οχημάτων.