«Έχουμε κρίση, δεν πειράζει που ρυπαίνει το αμάξι μου»

Η κρίση των τελευταίων ετών στην Ελλάδα κατέστρεψε την οικονομία. Πρέπει να την αφήσουμε να καταστρέψει και το περιβάλλον; Πρέπει να την αφήσουμε να καταστρέψει και τη δημόσια υγεία; Πως γίνεται μία κοινωνική πολιτική που επιτρέπει τη ρύπανση στο όνομα της κρίσης να θέτει σε κίνδυνο την ίδια την κοινωνία;
 
Επειδή λεφτά δεν υπάρχουν για να αγοράσει ο κόσμος καινούργια αυτοκίνητα, η Ελλάδα ανακυκλώνει τον αρχαίο στόλο μεταχειρισμένων, και, ακόμη χειρότερα, εισάγει ακόμη μεταχειρισμένα από το εξωτερικό ώστε να δώσει λύση στο πρόβλημα της αγοράς αυτοκινήτου.
 
Στο πρόβλημα της υγείας όμως; Στο πρόβλημα του περιβάλλοντος; Ποιός και πότε θα δώσει λύση. Βλέπεις όταν η πρώτη απάντηση στα σχόλια είναι «εδώ δεν υπάρχουν λεφτά για άλλα, αυτοκίνητα θέλετε να πάρουμε», τότε το πρόβλημα έχει εδραιωθεί. Πιστεύουμε πλέον πως το δικαίωμα στη ρύπανση είναι κοινωνική πολιτική.
 
Φυσικά δεν θα μπορούσε κανείς να απαγορεύσει έτσι απότομα την κυκλοφορία παλαιών αυτοκινήτων. Ακόμη και αν τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους. Αυτοκίνητα κατασκευής πριν το 2000 εκπέμπουν μονοξείδιο του άνθρακα 63% περισσότερο από τα καινούργια σήμερα. Τα μοντέλα πριν το 2005, εκπέμπουν 50% περισσότερους υδρογονάνθρακες από τα καινούργια σήμερα. Τα οξείδια του αζώτου από τους κινητήρες πριν το 2008 είναι 84% περισσότερα από τους καινούργιους, ενώ τα σωματίδια στα μοτέρ κατασκευής της δεκαετίας του 90 είναι 96% περισσότερα.
 
Μιλάμε για ρύπους με άμεσο αντίκτυπο στην υγεία. Κάθε φορά που ένα αυτοκίνητο κατασκευής 1996 κυκλοφορεί, ρυπαίνει για δύο. Για κάθε δύο αυτοκίνητα κατασκευής πριν το 2007, ένα τρίτο, αόρατο, ρυπαίνει μαζί τους. Και πρέπει να θεωρούμαστε και ιδιαίτερα τυχεροί που δεν έχουμε σαράβαλα ντίζελ δέκα και είκοσι ετών στους δρόμους, λόγω της απαγόρευσης, γιατί οι ρύποι θα ήταν ακόμη χειρότεροι.
 
Τι κάνουμε όμως για να φύγουν αυτά τα αυτοκίνητα από την κυκλοφορία; Τίποτε. Ίσα ίσα εισάγουμε αυτά που ξεφορτώνονται οι άλλοι, και αφήνουμε τα καινούργια στις εκθέσεις γιατί “δεν υπάρχουν λεφτά και ο κόσμος υποφέρει, και εσείς μας λέτε να αγοράσουμε αυτοκίνητα”.
 
Την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες η αγορά αυτοκίνητου είναι σήμερα η πρώτη προτεραιότητα για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, με τους κατασκευαστές, το κράτος και τα πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες) να συμμετέχουν, είτε θέλουν είτε όχι, σε προγράμματα απόσυρσης και αντικατάστασης. Είτε μέσα από γενναίες εκπτώσεις, είτε μέσα από μειώσεις φόρων (ΕΤΤ, ΦΠΑ, τέλη κυκλοφορίας, καυσίμων κλπ), είτε μέσα από προγράμματα χρονομίσθωσης και χρηματοδότησης με χαμηλά επιτόκια και μεταφορά πληρωμής σε βάθος χρόνου.
 
Μπορεί ο εργαζόμενος των 300 ευρώ να αγοράσει αυτοκίνητο. Όχι. Και σίγουρα όχι αν δεν αλλάξει απολύτως τίποτα στην αγορά αυτοκινήτου. Θα αγοράσει ένα σαράβαλο 20 ετών με 2-3.000 ευρώ, χρήματα που θα μπορούσαν να του εξασφαλίσουν κάτι καλύτερο αν και η Ελλάδα μπει σε πρόγραμμα απόσυρσης.
 
Αλλιώς, και επειδή ότι σπέρνουμε θερίζουμε, η καταστροφή της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, αφού δεν την αντιλαμβανόμαστε αλλιώς σήμερα, θα την πληρώσουμε πολύ αύριο.
 
Είναι λοιπόν κοινωνική πολιτική το να αφήνουμε τη ρύπανση ανεξέλεγκτη; Μπορεί με συνδυασμό κινήσεων από εισαγωγείς, κράτος και τράπεζες να γίνει η αγορά καινούργιου αυτοκινήτου δυνατή; Ή πρέπει απλά κάθε φορά να λέμε «εδώ δεν έχουμε λεφτά να φάμε και εσείς θέλετε να πάρουμε αυτοκίνητο»; Τι λέτε; Μήπως να αλλάξουμε τροπάρι και να απαιτήσουμε κάτι;