Η μακροχρόνια μίσθωση έχει εισβάλει δυναμικά στην αγορά αυτοκινήτου, εισπράττοντας ολοένα και μεγαλύτερη ανταπόκριση από επιχειρήσεις - πελάτες, από ελεύθερους επαγγελματίες, ακόμα και από ιδιώτες. Παρέχει υπηρεσίες που καλύπτουν πλήρως τη χρήση ενός αυτοκινήτου και φαίνεται πως σύντομα θα αποτελέσει την κυρίαρχη μέθοδο απόκτησης εταιρικού στόλου αλλά και αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης.
Η
λειτουργική μίσθωση ή Operating Leasing, όπως έχει επικρατήσει ως
όρος στην ευρωπαϊκή αγορά, παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια και στη
χώρα μας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα προϊόν-υπηρεσία
που συνδυάζει ένα σύγχρονο τρόπο χρηματοδότησης, τη χρηματοδοτική
μίσθωση (Leasing), με ένα σύνολο παροχών που καλύπτουν αποκλειστικά
τις ανάγκες που πηγάζουν από τη χρήση ενός αυτοκινήτου. Το προϊόν
της λειτουργικής μίσθωσης, με τη μορφή που αυτό υφίσταται σήμερα στην
αγορά του αυτοκινήτου, έρχεται να καλύψει την ανάγκη των επιχειρήσεων-πελατών
που πρέπει να διατηρούν ένα στόλο αυτοκινήτων (για τα στελέχη, τους
πωλητές κ.ά.), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα λειτουργικά τους έξοδα
και την εικόνα του ισολογισμού τους. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια
μια επιχείρηση που ενδιαφερόταν να χρησιμοποιεί αυτοκίνητα για την
εξυπηρέτηση του στελεχικού δυναμικού της έπρεπε ή να τα αγοράσει ή
να τα αποκτήσει με (τραπεζικό) leasing. Σε περίπτωση που επέλεγε το
δεύτερο τρόπο, η επιχείρηση έπρεπε να καταβάλει για κάθε ένα αυτοκίνητο
που μίσθωνε ένα μηνιαίο μίσθωμα που αντιστοιχούσε αφενός στην αποπληρωμή
της αξίας του αυτοκινήτου μέσα σε ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα,
αφετέρου στο αναλογούν κέρδος της Τράπεζας. Τα οφέλη για ένα μισθωτή
(επιχείρηση-πελάτης) στην περίπτωση αυτή επικεντρώνονται σε φορολογικό
επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 2459/97,
στην περίπτωση εκμίσθωσης αυτοκινήτων μέχρι 1.400 κ.εκ. αναγνωρίζεται
προς έκπτωση ποσοστό 60% των δαπανών του μισθωτή, ενώ για αυτοκίνητα
μεγαλύτερου κυβισμού το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 25%. Στο σημείο
αυτό υφίσταται και η βασική διαφορά του (τραπεζικού) leasing με τη
μακροχρόνια μίσθωση. Η δεύτερη αναγνωρίζει την έκπτωση των μισθωμάτων
κατά 100% από τα έσοδα της εταιρείας. Αν προσθέσουμε και το ότι οι
εταιρείες μακροχρόνιας μίσθωσης αναλαμβάνουν όλες τις δαπάνες και
τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις που απαιτούνται για την κυκλοφορία
των αυτοκινήτων, είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί η μακροχρόνια
μίσθωση (Operating Leasing) καθίσταται περισσότερο ελκυστική έναντι
της χρηματοδοτικής (leasing). Στην αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης
δραστηριοποιήθηκαν αρχικά οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, κυρίως
αυτές που είχαν πολυετή παρουσία στη χώρα μας. Για το λόγο αυτό άλλωστε
τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς αυτήν την στιγμή κατέχουν οι εταιρείες
Hertz, Avis και Europcar, με στόλο που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά
τα 5.000 αυτοκίνητα. Ταυτόχρονα ο κλάδος της ενοικίασης παρουσιάζει
τα τελευταία 5 χρόνια μεγάλη ανάπτυξη καθώς περισσότερες από 1.500
επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα διαθέτουν την απαραίτητη από τον Ε.Ο.Τ.
άδεια λειτουργίας και δραστηριοποιούνται τόσο στις βραχυχρόνιες, όσο
και στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Στην εν λόγω αγορά θέλησαν να εισέλθουν
και πολλές εταιρείες εισαγωγής αυτοκινήτων. Για το λόγο αυτό ιδρύθηκαν
αρκετές θυγατρικές εταιρείες που έχουν βασικό αντικείμενο δραστηριότητας
τη μακροχρόνια μίσθωση, καθιστώντας για πρώτη φορά ίσως την αγορά
ιδιαίτερα ανταγωνιστική. Ετσι, οι επιλογές για τους πελάτες αυξήθηκαν
και η "τράπουλα" των μεριδίων μοιράζεται και πάλι την τελευταία διετία.
Το πόσο δυναμικά αναπτύσσεται η μακροχρόνια μίσθωση φαίνεται από την
κατανομή του συνολικού στόλου των ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων. Σύμφωνα
με εκτιμήσεις της αγοράς το 40% περίπου από τα 60.000 ενοικιαζόμενα
οχήματα που κυκλοφορούν σήμερα στη χώρα μας έχουν διοχετευτεί μέσω
μακροχρόνιας μίσθωσης. Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως οι εταιρείες που
"ελέγχουν" αυτήν τη στιγμή την αγορά εκμισθώνουν πάνω από 1.000 νέα
αυτοκίνητα ετησίως, ενώ ο μέσος όρος εκμισθώσεων των 20 τουλάχιστον
σημαντικότερων εταιρειών του χώρου ξεπερνά τα 500 αυτοκίνητα ετησίως.
Σύμφωνα με τις ίδιες πάντα εκτιμήσεις το μέγεθος της αγοράς των μακροχρόνιων
μισθώσεων ανήλθε το 1999 σε ποσό που ξεπερνά τα 35 δις. δρχ. Στις
σελίδες που ακολουθούν πραγματοποιείται προσέγγιση του προφίλ των
εταιρειών που πρωταγωνιστούν στην αγορά αλλά και εταιρειών που έχουν
κάνει την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια και διαθέτουν τα στοιχεία
εκείνα που τους δίνει το δικαίωμα να αισιοδοξούν για την πορεία τους
στο άμεσο μέλλον. Παράλληλα, παρατίθενται αντιπροσωπευτικά παραδείγματα
προσφορών εκμίσθωσης δημοφιλών αυτοκινήτων στις κυριότερες κατηγορίες
κυβισμού. Να σημειωθεί πως τα μηνιαία μισθώματα που αναφέρονται δεν
περιλαμβάνουν Φ.Π.Α. Σημείωση: Στην παρουσίασή μας δεν έλαβαν μέρος οι εταιρείες
Avis, Budget και Best Leasing, αφού δεν ανταποκρίθηκαν εμπρόθεσμα
στο ερωτηματολόγιό μας.
Ολο και περισσότερες επιχειρήσεις αποκτούν τον εταιρικό τους στόλο
με τη μέθοδο της μακροχρόνιας μίσθωσης. Ετσι, αφ' ενός δεν φορολογούνται
για την κτήση των παγίων αυτών στοιχείων, αφ' ετέρου απαλλάσσονται
από το "επίπονο" και χρονοβόρο κομμάτι της διαχείρισης το οποίο αναλαμβάνει
ο εκάστοτε εκμισθωτής.