Όχι, ανάρτηση και αμορτισέρ δεν είναι το ίδιο πράγμα

- Ουσιαστικά τα αμορτισέρ είναι μέρος της ανάρτησης
- Τα 4 είδη της πίσω ανάρτησης και το… «καλύτερο»
- Οι μη ανεξάρτητες: Από τον άκαμπτο στον best seller ημιάκαμπτο άξονα
- Οι ανεξάρτητες: Πολλαπλών συνδέσμων και με διπλά ψαλίδια

Ουσιαστικά τα αμορτισέρ είναι μέρος της ανάρτησης

Ένα από τα πιο συχνά λάθη που ίσως να έχετε παρατηρήσει, είναι το μπέρδεμα της ανάρτησης ενός αυτοκινήτου με τα αμορτισέρ. Ήρθε λοιπόν η ώρα να ορίσουμε την έννοια της ανάρτησης, να αναφερθούμε στα διάφορα είδη που συναντάμε στον πίσω άξονα, στις κατασκευαστικές διαφορές που εντοπίζονται σε κάθε κατηγορία ανάρτησης, αλλά και στη συνεισφορά τους στη «συμπεριφορά» του αυτοκινήτου. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή!

Με τον όρο ανάρτηση ενός οχήματος αναφερόμαστε σε μια κατασκευή, η οποία αποτελείται από τα γνωστά σε όλους μας αμορτισέρ, τα ελατήρια, την αντιστρεπτική δοκό και κάποια εξαρτήματα συγκράτησης, όπως αρθρώσεις, σινεμπλόκ, σφιγκτήρες κλπ. Ουσιαστικά, ανάρτηση είναι το σύνολο των εξαρτημάτων που διαχωρίζουν την αναρτημένη μάζα (πλαίσιο, κινητήρας, σύστημα μετάδοσης) από τη μη αναρτημένη μάζα του οχήματος (ζάντες, δισκόφρενα, ελαστικά). Το σύστημα της ανάρτησης  εξασφαλίζει την υψηλού επιπέδου άνεση των επιβατών και την καλή οδική συμπεριφορά και βελτίωση της ενεργητικής ασφάλειας του αυτοκινήτου.

Τα 4 είδη της πίσω ανάρτησης και το… «καλύτερο»

Η επιλογή του καταλληλότερου είδους ανάρτησης είναι μία δύσκολη απόφαση για τους μηχανικούς των αυτοκινητοβιομηχανιών, μιας και πρέπει να βρεθεί η «χρυσή τομή» ανάμεσα στην άνεση, την οδική συμπεριφορά και την πολυπλοκότητα της κατασκευής (κόστος). Προκειμένου να αναλύσουμε τις αρχιτεκτονικές των αναρτήσεων που μπορεί να συναντήσει κανείς στο πίσω άξονα των αυτοκινήτων, αξίζει να τις ομαδοποιήσουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τις μη ανεξάρτητες και τις ανεξάρτητες.

Οι μη ανεξάρτητες: Από τον άκαμπτο στον best seller ημιάκαμπτο άξονα

Aκαμπτος άξονας
Θα μπορούσαμε να μην τη συμπεριλάβουμε σε αυτό το άρθρο, μιας και δεν έχει καμία θέση στον κόσμο της σύγχρονης αυτοκίνησης, αλλά αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία της ανάρτησης με ημιάκαμπτο άξονα που θα συναντήσουμε παρακάτω. Είναι η πιο απλή κατασκευαστικά ανάρτηση και η λιγότερο αποτελεσματική. Αποτελείται από έναν άξονα εγκάρσια τοποθετημένο, ο οποίος ενώνει τους δύο τροχούς και συνδέεται με το αμάξωμα συνήθως μέσω ελατηρίων ή φύλλων σούστας. Σήμερα, άκαμπτο άξονα θα συναντήσουμε κυρίως σε αυτοκίνητα με εκτός δρόμου δυνατότητες, εκεί δηλαδή που η μεγάλη αντοχή είναι μέγιστη προτεραιότητα. Τρανό παράδειγμα είναι το Lada Niva, που στον πίσω άξονα χρησιμοποιείται αυτή η αρχιτεκτονική. Αξίζει να σημειώσουμε ότι αισθητή αναβάθμιση του άκαμπτου άξονα αποτελεί η διάταξη «de Dion», την οποία θα συναντήσουμε στο πίσω μέρος ενός Smart ForTwo, όπου το διαφορικό βρίσκεται πάνω στο αμάξωμα ώστε να μειωθεί το μη αναρτημένο βάρος και κατ` επέκταση να βελτιωθεί η οδική συμπεριφορά.

Ημιάκαμπτος άξονας
Αποτελεί τη συχνότερη επιλογή των μηχανικών για τον πίσω άξονα σε αυτοκίνητα πόλης, μικρομεσαία και όχι μόνο. Ο λόγος που συναντάμε αυτή τη διάταξη σε πολλά μοντέλα της αγοράς είναι η κατασκευαστική απλότητα, οι μειωμένες ανάγκες χώρου και η καλή οδική συμπεριφορά που προσφέρει. Αποτελείται από έναν εγκάρσια τοποθετημένο άξονα, ο οποίος στις άκρες του ενώνεται με δύο παράλληλους διαμήκεις βραχίονες. Πάνω σε αυτούς τους βραχίονες εδράζονται οι τροχοί. Η συγκεκριμένη διάταξη ανήκει ξεκάθαρα στην κατηγορία των μη ανεξάρτητων αρχιτεκτονικών. Παρ` όλα αυτά, λόγω της ελαστικότητας του άξονα, οι μικρές ταλαντώσεις του ενός τροχού μπορεί να μην επηρεάσουν τη συμπεριφορά του απέναντι, με αποτέλεσμα πολλοί να χαρακτηρίζουν αυτή τη διάταξη ως ημιανεξάρτητη.

Οι ανεξάρτητες: Πολλαπλών συνδέσμων και με διπλά ψαλίδια

Πολλαπλών συνδέσμων
Σε αυτοκίνητα κατηγορίας sedan, coupe, ή επιδόσεων, όπου η οδική συμπεριφορά είναι ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων, συνηθίζουν σήμερα οι κατασκευαστές να τοποθετούν στον πίσω άξονα ανάρτηση πολλαπλών συνδέσμων (multi-link). Πρόκειται για μία ανεξάρτητη διάταξη που δεν έχει συγκεκριμένη αρχιτεκτονική, αλλά πάντα οι βραχίονες είναι από τρεις έως πέντε. Μπορεί η σχεδιαστική της φιλοσοφία να έχει απαιτήσεις χωροταξικά και να ανεβάζει το κόστος, αλλά η διαφορά στο «στήσιμο» του αυτοκινήτου είναι εντυπωσιακή. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλές εταιρείες εξοπλίζουν τα ίδια μοντέλα με ανάρτηση ημιάκαμπτου άξονα στις «απλές» εκδόσεις και πολλαπλών συνδέσμων στις ακριβότερες. Κάτι τέτοιο συναντάμε στην 8^η γενιά του VW Golf, όπου οι εκδόσεις έως 130 ίππους έχουν πίσω ημιάκαμπτο άξονα, ενώ οι ισχυρότερες διαθέτουν διάταξη πολλαπλών συνδέσμων στον πίσω άξονα.

Διπλά ψαλίδια
Στην κορυφή της πυραμίδας των αρχιτεκτονικών ανάρτησης του πίσω άξονα βρίσκονται τα διπλά ψαλίδια, διάταξη που συναντάμε σε κορυφαία supercars, όπως η Mercedes-AMG GT. Στον κάθε τροχό τοποθετούνται δύο ανισομεγέθεις βραχίονες, ένας στο πάνω κι ένας στο κάτω μέρος, που σχεδιαστικά μοιάζουν με το ελληνικό κεφαλαίο λάμδα (Λ) και συνδέονται αρθρωτά με το πλαίσιο του αυτοκινήτου. Η οδική συμπεριφορά απογειώνεται, το βάρος μειώνεται αισθητά και δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το είδος ανάρτησης χρησιμοποιείται και στα μονοθέσια της Formula 1. Αρνητικό είναι το γεγονός ότι απαιτείται αρκετός χώρος για τέτοιου είδους κατασκευές, ενώ επίσης η πολυπλοκότητα της δομής ανεβάζει αισθητά το κόστος.